Wat is The Great Reset?

Het is een streven voor veel economen en politici: na de coronacrisis zou The Great Reset er moeten komen. Zowel in de Nederlandse als de internationale politiek duikt de term, net als ‘Build Back Better’, steeds vaker op. Wat is het?

1. Waar dook de term voor het eerst op?

The Great Reset is de naam van de 50ste jaarlijkse meeting van het World Economic Forum (WEF) in juni 2020. Het slaat op een voorstel dat werd gepresenteerd door het WEF om de wereldeconomie na de coronapandemie opnieuw duurzaam op te bouwen.

Lees ook het commentaar van Robbert de Witt: In Davos krijgt huichelachtige Xi Jinping alle ruimte

Het voorstel werd gepresenteerd door de Britse prins Charles en WEF-directeur Klaus Schwab onder de titel The Great Reset, Transforming Our World and Building Back Better en verscheen ook in boekvorm. Het belangrijkste doel van The Great Reset is de coronacrisis aangrijpen om belangrijke veranderingen op wereldschaal door te voeren op het gebied van economie, klimaat, gelijkheid, technologie en politiek.

Het is overigens niet voor het eerst dat het WEF een grootse spreuk gebruikt als thema voor een bijeenkomst. Zo kwamen eerder Shaping the Post-Crisis World (2009), Rethink, Redesign, Rebuild (2010), The Great Transformation (2012) en Creating a Shared Future in a Fractured World (2018) voorbij.

2.Op welke thema’s heeft The Great Reset betrekking?

 De grote herstart gaat om vernieuwing van verscheidene systemen. Het WEF grijpt de coronacrisis naar eigen zeggen aan om te kunnen werken aan veerkrachtige, inclusieve en duurzame economieën. Behalve in de financiële wereld, moeten er ook grote veranderingen worden doorgevoerd in andere systemen zoals de gezondheidszorg, het onderwijs en de energievoorziening en de aanpak van klimaatverandering.

De zeventien Sustainable Development Goals (SDGs) of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties dienen hiervoor als richtlijn. Deze doelstellingen van de Verenigde Naties zijn in 2015 opgesteld en moeten ervoor zorgen dat de wereld in 2030 vrediger, duurzamer en gelijkwaardiger is. Onder deze doelstellingen vallen onder meer het uitbannen van alle vormen van armoede, einde aan honger en de aanpak van klimaatverandering.

3. Wie refereren aan The Great Reset?

Klaus Schwab en prins Charles hebben inmiddels bijval gekregen van een flink rijtje internationale leiders en invloedrijke figuren. De kreet ‘Build Back Better’ –  uit de slogan van het WEF – is inmiddels in de mond genomen door de Britse voormalige premier Tony Blair, klimaatactivist Greta Thunberg, de Franse president Emmanuel Macron, de Clintons, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden van de Verenigde Staten Nancy Pelosi, de Canadese premier Justin Trudeau, de Britse premier Boris Johnson, de Democraat Elizabeth Warren, voormalig president van de Verenigde Staten Barack Obama, de Amerikaanse president Joe Biden, techmiljardair Bill Gates, hoofd van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) Kristalina Ivanova Georgieva, de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris, de Britse prins Harry, de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern, secretaris-generaal van de Verenigd Naties António Guterres, de voorzitter van de Europese Comissie Ursula von der Leyen, de Belgische premier Alexander De Croo en niet te vergeten premier Mark Rutte (VVD).

FVD-lijsttrekker Thierry Baudet deelde dinsdag 26 januari een bericht op Twitter waarin hij zijn verbazing uit over de term ‘Build Back Better’ in een toespraak van premier Rutte in september vorig jaar. Die speech hield Rutte ter ere van de opening van een regionaal kantoor in Bangladesh van een organisatie die zich bezighoudt met klimaatadaptatie. ‘Waar komt die slogan vandaan, waarom gebruiken ze die ineens allemaal?’ schrijft Baudet:

Rutte is overigens niet de enige Nederlandse politicus die ‘Build Back Better’ aanhaalde. Ook minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Sigrid Kaag (D66), minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD), staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven (D66) en minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen (VVD) gebruikten de term eerder in speeches of beleidsstukken.

Het kabinet kan in ieder geval rekenen op steun van de bestuurlijke elite van Nederland. In een groot onderzoek onder 200 Nederlanders uit deze elite door de Volkskrant blijkt dat een meerderheid van zeven op de tien voorstander is van een herstart. Zoals Kim Putters van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP): ‘We moeten onze crisisbestrijding meteen koppelen aan langetermijndoelen, bijvoorbeeld steunmaatregelen aan duurzaamheid en inclusiviteit. Er komen zeker meer pandemieën, dus we moeten schokbestendiger worden.’

4. Betekent Build Back Better hetzelfde als The Great Reset?

Het is niet duidelijk of alle politici dezelfde politieke inhoudelijke waarde toedichten aan de woorden Build Back Better als Schwab. Het kan simpelweg ook duiden op economisch herstel na de coronacrisis, zoals premier Rutte uitlegde in de Tweede Kamer na een vraag van Henk Krol over zijn uitspraak Build Back Better. Rutte refereerde hierbij niet naar het WEF:

De term Build Back Better bestaat al langer. In 2015, tijdens de derde conferentie van de Verenigde Naties over het verminderen van risico’s van natuurrampen, gebruikte de Japanse premier Shinzo Abe hem ook.  ‘De woorden Build Back Better klinken als een nieuw concept, maar dit is voor het Japanse volk gezond verstand, voortkomend uit onze historische ervaringen bij het herstellen van een ramp en het voorbereiden op de toekomst, en het is een belangrijk onderdeel geworden van de cultuur van Japan,’ zei Abe.