Kan een rekensom Ankie Broekers-Knol de kop te kosten? In een interview rekende de staatssecretaris voor Asiel voor dat tot wel 100.000 Afghanen naar Nederland kunnen komen en dat dit de asielopvang zou overvragen. Tweede Kamerleden zijn woedend op Broekers-Knol die dezelfde argumenten als de Taliban zou gebruiken om tegen opvang van Afghanen in Nederland te pleiten. Broekers-Knol betreurt de uitspraken.
Broekers-Knol (VVD) deed haar uitspraken zaterdag 2 oktober in een interview in dagblad AD. Volgens de demissionaire staatssecretaris kunnen tot wel 100.000 Afghanen naar Nederland komen. Zij baseert dat op het aantal hulpverzoeken dat is gemaild aan het ministerie van Buitenlandse Zaken: ‘Als die 23.000 mails allemaal van één persoon zijn, en die willen allemaal vaak hun gezin meenemen – maal vijf, reken ik altijd maar – zijn dat 100.000 mensen. Mijn eerlijke antwoord is nee. Dat kunnen we niet aan.’
Nu al tekort aan opvangplaatsen bij COA
Dat Nederland zo’n grote instroom niet aan kan, blijkt uit de krapte bij het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Eind augustus waarschuwde het kabinet voor een tekort aan asielopvangplaatsen in Nederland. Van de 29.000 beschikbare plekken waren toen minder dan 2.000 vrij. Dat komt door de toegenomen asielinstroom van momenteel 1.200 personen per week en de extra asielzoekers uit Afghanistan.
Lees ook: Het kabinet wil dat provincies en gemeenten extra opvangplaatsen ter beschikking stellen, maar Broekers-Knol zegt dat niet te zullen afdwingen: ‘Als de gemeenteraad nee zegt, kan ik hoog en laag springen, maar moet ik ook respect voor hebben voor dat democratisch proces.’
Broekers-Knol waarschuwt voor ‘braindrain’, net als Taliban
Volgens de bewindspersoon moet ook gelet worden op gevolgen die de opvang van Afghanen in het Westen heeft voor Afghanistan. ‘Ik denk ook dat je goed in de gaten moet houden dat je niet zorgt voor een braindrain van het land.’ Broekers-Knol vermoedt dat vooral de intellectuele elite vertrekt uit Afghanistan: ‘Een land kan het toch niet hebben als de hele intelligentsia deze kant op komt? Dat is best iets om heel goed over na te denken.’
Tweede Kamerleden zijn woedend op de staatssecretaris. Salima Belhaj van D66 zette zich in voor een ruimhartige opvang van Afghanen die banden met Nederland hadden en noemt haar uitspraken ‘bizar’. Zij bezweert zich te blijven inzetten voor de opvang van bedreigde Afghanen. PvdA’er Kati Piri noemde de uitspraken ‘hersenloos en harteloos’, Don Ceder (ChristenUnie) vindt ze zeer ongepast en pijnlijk.
Na boze reacties betreurt Broekers-Knol haar uitspraken
Volgens CDA’er Derk Boswijk is ‘zwaaien met potentieel 100.000 vluchtelingen echt onzin. Als je met de ngo’s praat dan weet je dat de aantallen vele malen lager zijn. En het lijkt met niet verstandig om het frame van de Taliban, de braindrain, over te nemen. Dit interview zorgt alleen maar voor misleiding en weer een hoop ruis.’
Lees ook: Na de boze reacties vanuit de Tweede Kamer kwam Broekers-Knol gedeeltelijk op haar woorden terug. De omstreden rekensom noemt zij nu ‘hypotetisch’ en ze betreurt de uitspraken over de ‘braindrain’ in Afghanistan. Over het gehele interview zegt zij: ‘Het was mijn bedoeling de dilemma’s te schetsen die verbonden zijn aan de vraagstukken rondom bescherming van mensen in nood en de mogelijkheden voor Nederland om daaraan bij te dragen. Mijn opmerkingen over de braindrain en de opvangcapaciteit waren in die algemene zin bedoeld. Ik had dat zorgvuldiger moeten verwoorden en betreur dat ik dat niet heb gedaan.’
Onduidelijkheid over aantal Afghanen dat naar Nederland wil
Voorlopig blijft onduidelijk hoeveel Afghanen Nederland precies kan verwachten. In september bleek dat er meer dan 23.000 aanvragen zijn gedaan door Afghanen die voor Nederland zouden hebben gewerkt. Dat getal was aanzienlijk hoger dan een eerdere verwachting van het kabinet, die uitging van zo’n 16.000 aanvragen. Bovendien zijn de aanvragen soms ook voor meerdere personen gedaan, waardoor een precies aantal onduidelijk is.
Dinsdag 5 oktober biedt VluchtelingenWerk een petitie aan de Tweede Kamer aan om ‘alles op alles’ te zetten om Afghanen die voor Nederland hebben gewerkt en nog in Afghanistan wonen, te evacueren. Die petitie is 40.000 keer ondertekend.