Verkiezingsprogramma’s doorgelicht: belastingen

17 november 2023Leestijd: 7 minuten
Geld en een blauwe envelop van de belastingdienst. Foto: ANP/Hollandse Hoogte/Kim van Dam

EW licht alle verkiezingsprogramma’s thematisch door. In dit overzicht zijn de belastingen aan de beurt. Wat vinden de partijen? Welke concrete voorstellen doen ze?

BBB

Wil onder het motto ‘belasting is prima, maar wel eerlijk’ het boxenstelsel voor inkomensbelasting afschaffen en vervangen door een gezamenlijke belasting van alle inkomens. Het verkiezingsprogramma bevat voorstellen voor meer transparantie over afspraken met de fiscus en het beleid van de ECB. Ook wil BBB geen belasting heffen over fictieve inkomsten.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Aanpassing belastingstelsel om werken te laten lonen
    • Ruimer vangnet voor mensen die niet kunnen werken
    • Afschaffen niet efficiënte fiscale regelingen
    • Mogelijkheid onderzoeken om derde schijf vennootschapsbelasting te introduceren
    • Verschil belastingdruk tussen mensen in vaste dienst en ZZP’ers verkleinen
    • Geen rekeningrijden invoeren
    • Meer transparantie over afspraken fiscus en bedrijven
    • Belastingdienst ingrijpend hervormen met onder andere goede automatisering
    • Gezamenlijke belasting alle inkomsten, boxenstelsel afschaffen
    • Afschaffen toeslagen, vervangen door belasting- of premievrije bedragen
    • Geen belastingheffing over fictieve inkomsten
    • Verbeteren fiscale regelingen ter stimulering innovatie en ontwikkeling
    • Groente en fruit onder BTW-tarief van nul procent
    • Heffingsrente geijkt op gemiddelde rente spaarrekeningen
    • Belastingheffing niet (deels) overdragen aan EU
    • Meer verantwoording en transparantie ECB
    • Brievenbusfirma’s aanpakken
    • Eerlijkere, eenvoudigere en effectievere belasting op energie en milieu

CDA

Vindt dat er een nieuw belastingstelsel moet komen waar toeslagen onnodig zijn en internationale bedrijven evenredig belast worden. Het verkiezingsprogramma stelt een Europese grondstoffenheffing voor ter vervanging van de energiebelasting.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Belastingdienst terug naar efficiënt en rechtvaardig belastingen heffen
    • Belastingstelsel voor lagere overheden
    • Eenvoudig en transparant belastingstelsel
    • Verlagen belasting op arbeid
    • Verhogen erf- en schenkbelasting voor grotere vermogens
    • Belastingkortingen niet meer inkomensafhankelijk
    • Meer tariefschijven invoeren
    • Staatsschuld onder Maastricht-criteria van 60 procent beperken
    • Vrijwilligersvergoeding en onkostenvergoeding niet langer optellen voor belastingen
    • Duidelijk tarieven en meer vaste bedragen, zoals de kinderbijslag
    • Afschaffing belastingvoordelen voor grote industriële energiegebruikers
    • Europese grondstoffenheffing ter vervanging energiebelasting
    • Vliegbelasting privéjets en passagiers bij overstap Schiphol
    • Belastingmaatregel tweedehands elektrische auto’s aanpassen
    • Extra belasting voor suikerhoudende dranken

D66

Pleit voor een eerlijker belastingstelsel ‘dat werk beloont en vervuilers laat betalen’. Het D66-verkiezingsprogramma wil belasting op arbeid verlagen, terwijl belastingverhogingen op vermogen, winsten  en vervuiling een groenere economie moeten stimuleren.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Invoeren belasting op werkelijk gerealiseerd rendement
    • Verhogen belasting grote vermogens
    • Aparte vermogensbelasting op vermogens in box 2 en box 3 boven miljoen
    • Nog een hoger tarief vermogensbelasting boven twee miljoen
    • Erf- en schenkbelasting ‘leefvormneutraal’
    • Introductie individueel basisbedrag
    • Klimaatbonus van 250 euro
    • Kinderopvang bijna gratis maken, kinderopvangtoeslag verdwijnt
    • Zorgtoeslag afschaffen
    • Toeslagen afbouwen, voorgestelde basisbedrag gaandeweg verhogen
    • Verdere versobering bedrijfsopvolgingsregeling
    • Belasting op alcohol verhogen
    • Verhogen belasting op suikerhoudende dranken
    • Accijns op tabak verhogen
    • Onderzoeken algemene suikerbelasting
    • Btw op groente en fruit naar nul procent
    • Geen verschil verbruiksbelasting op melk en plantaardige alternatieven
    • Hypotheekrenteaftrek afschaffen
    • Vennootschapsbelasting op EU-niveau harmoniseren
    • Verlagen belasting voor lage- en middeninkomens
    • Belasting verhogen op vermogen, winsten, vervuiling en belastingconstructies
    • Fossiele subsidies en vrijstellingen afbouwen
    • Meer belastingen ‘vervuilende’ bedrijven
    • Invoeren rekeningrijden
    • Belasting op nieuwe materialen
    • Verhogen belasting op afval grootbedrijf
    • Belastingaftrek voor verliezen bij risicovolle investeringen in jonge bedrijven
    • ‘Urenvoordeel’ voor part-timers die full-time gaan werken
    • Hogere belasting op inkomsten uit onderneming
    • Mkb-winstvrijstelling maximaliseren
    • Meer gemeentebelasting op leegstand
    • Belastingvoordelen elektrische auto’s behouden
    • Lagere tarief energiebelasting publieke laadpalen verlengen
    • Zwaardere belastingen op vliegen
    • Afschaffen maximumtarief leidingwater
    • Winstbelasting technologiebedrijven over digitale diensten
    • Koning moet belasting betalen

GROENLINKS-PVDA

Wil in het verkiezingsprogramma een ‘eerlijker’ belastingmodel door inkomstenbelasting voor lage inkomens te verlagen en grote vermogens extra te belasten. De extra inkomsten moeten de klimaattransitie ten goede komen.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Belasting uit inkomsten uit arbeid verlagen
    • Aftrekposten en kortingen sterk vereenvoudigen, afbouwen of afschaffen
    • Progressievere inkomstenbelasting, hoger toptarief hoge inkomens
    • Miljonairsbelasting invoeren voor mensen met meer dan miljoen euro vermogen
    • Belasting invoeren over digitale omzet van techbedrijven
    • Hogere erfbelasting voor grote vermogens
    • ‘Grote vervuilers’ extra belasten
    • Overwinsten voor groot deel wegbelasten
    • Tarieven in de energiebelasting meer gelijktrekken
    • Strategische autonomie EU bevorderen om belastingontwijking aan te pakken
    • Accijnzen op kerosine en btw op vliegtickets
    • Progressieve vliegtuigbelasting die oploopt naarmate mensen meer vliegen
    • Hogere belasting op privévluchten als tussenstap naar verbod
    • Fossiele subsidies afbouwen
    • Verpakkingsbelasting invoeren
    • Afvalstoffenbelasting verhogen
    • Bankenbelasting ‘vergroenen’
    • Voor mensen met uitkering automatische kwijtschelding bepaalde belastingen
    • Negatieve inkomstenbelasting invoeren
    • Groep minima die geen aangifte doet voor inkomstenbelasting benaderen als ze geld terugkrijgen
    • Gemeenten mogelijkheid bieden braakliggende bouwgrond te belasten
    • Planbatenheffing om grondspeculatie tegen te gaan
    • Vrijwilligersvergoeding en onkostenvergoeding niet opgeteld voor belasting
    • Vrijstelling grootverbruikers op drinkwaterbelasting afschaffen
    • Op termijn geen winstbelasting meer voor woningcorporaties
    • Omzetbelasting voor commerciële bijlesinstituten
    • Kansspelbelasting op alle loterijen, hogere afdracht Staatsloterij
    • Geen vetorecht landen bij belastingkwesties op EU-niveau
    • Afschaffen belastingvoordeel expats

Nieuw Sociaal Contract

Pleit in haar verkiezingsprogramma voor een eigen belastinggebied voor decentrale overheden, het ‘de vervuiler betaalt’ principe en is tegen belastingen op EU-niveau.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Verlagen laagste tarief inkomstenbelasting
    • Verminderen en beter vormgeven heffingskortingen
    • Eigen belastinggebied voor decentrale overheden
    • Koning moet inkomstenbelasting betalen
    • Sociaal tarief bij energiebelasting op gas
    • Belastingstelsel hervormen, minder druk op lagere en middeninkomens
    • Verlagen laagste tarief inkomstenbelasting
    • Stelsel van premies en toeslagen herzien, afbouwen
    • Belasting op vliegtickets, accijns op kerosine en afstandsafhankelijke vliegbelasting voor intercontinentale vluchten
    • Verhogen belasting op logies, campings uitgezonderd
    • Zakelijk frequent flyerprogramma als belastbare inkomst
    • Belastingheffing blijft op nationaal niveau, geen EU-belastingen
    • Belastingen grensarbeiders in overleg met buurlanden
    • ‘De vervuiler betaalt’ bij belastingheffing
    • Minder gedragsprikkels in loon- en inkomstenbelasting
    • Speciale parlementaire commissie ter voorbereiding belastinghervorming
    • Significante verlaging energiebelasting op gas voor huishoudens
    • Minimum belastingtarief voor multinationals in internationaal verband
    • Daadwerkelijke inkomsten en winsten belasten in box 3
    • Heroverwegingen vrijstellingen en degressieve tariefstructuur energiebelasting
    • Beprijzen primair grondstoffenverbruik door industrie
    • Ongezonde suikerhoudende dranken zwaarden belasten
    • Nationale accijns op e-sigaretten invoeren
    • Giftenaftrek behouden
    • Sociaal tarief bij energiebelasting op gas
    • In de komende vier jaar ambitieuze start hervorming belastingstelsel
    • Duidelijke regels wanneer hulp niet als belastbaar loon beschouwd wordt
    • Gelijk speelveld voor investeerders op het gebied van belastingen
    • Beperken fiscale voordelen expats
    • Gegevens verhuurplatforms uitwisselen met Belastingdienst voor heffing inkomensbelasting
    • Verhogen belastingvrije stagevergoeding
    • Minimale internationale winstbelasting van 15 procent
    • Belastingkortingen op fossiele brandstoffen afbouwen
    • Koning moet inkomstenbelasting betalen

PVV

Wil de belastingen fors verlagen, onder andere op boodschappen, energie, brandstof en vliegen en nieuwe belastingen zoals een suikertaks of vleestaks voorkomen.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Verlaging belasting op boodschappen van 9 procent naar 0 procent
    • Verlagen energierekening door lagere belasting
    • Verlaging van de brandstofaccijnzen
    • Schrappen vliegtaks
    • SDE++ en andere klimaatsubsidies schrappen
    • Geen suikertaks of vleestaks
    • Koningshuis belastingplichtig

SP

Wil de inkomstenbelasten voor lagere inkomens verlagen, terwijl hogere inkomens en grote bedrijven meer gaan betalen. Ook wil de partij in het verkiezingsprogramma verder plastic- en vliegtaksen invoeren en belastingvrijstellingen voor elektrische auto’s afschaffen.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Hogere inkomens gaan meer belasting betalen
    • Inkomstenbelasting tot modaal inkomen verlagen
    • Belasting op voedingsmiddelen geheel schrappen
    • Verhogen winstbelasting voor grote bedrijven
    • Discriminatie bij Belastingdienst aanpakken
    • Bestuurders belastingontduikingen bedrijven strafrechtelijk vervolgen
    • Belastingkortingen multinationals afschaffen
    • Inkomsten uit vermogen even zwaar belasten als inkomen uit arbeid
    • ‘Miljonairsbelasting’ invoeren
    • Inzetten voor internationale belasting op financiële transacties
    • Plastictaks invoeren
    • Vliegtaks invoeren
    • Belasting op OV schrappen
    • Energiebelasting omhoog voor grootgebruikers, omlaag voor huishoudens en mkb
    • Belastingvrijstellingen elektrische auto’s afschaffen
    • Kerosinebelasting invoeren
    • Belastingkorting voor expats verdwijnt
    • Afschaffen vennootschapsbelasting voor woningcorporaties
    • Hogere overdrachtsbelasting vanaf tweede huis
    • Leden koningshuis betalen belasting over inkomen en vermogen

VVD

Wil de belasting op werk, de energierekening en de accijns op benzine verlagen. Het verkiezingsprogramma stelt voor coulant om te gaan met de coronabelastingschulden van ondernemers en alleen werkelijke rendementen in box 3 te belasten.

  • Klik hier om de standpunten te bekijken
    • Belasting op werk verlagen
    • Hypotheekrenteaftrek niet verder versoberen
    • Verlagen belasting op energierekening
    • Belasting op auto niet verhogen
    • Belastingvrijstelling lucht- en scheepvaartbrandstoffen in Europees verband afschaffen
    • Europese kerosinebelasting invoeren
    • Voorkeur voor bezuinigingen in plaats van hogere belastingen
    • Accijns op benzine verlagen
    • Belastingvrije reiskostenvergoeding standaard indexeren
    • Coulant omgaan met terugbetaling belastingschulden ondernemers coronacrisis
    • Voorkomen dat vermogensbelasting huizen, pensioenen of mkb’ers treft
    • Belastingconstructies blijven aanpakken
    • Alleen werkelijke rendementen belasten in box 3

Lees verder onder het kader

Overige partijen: opmerkelijke voorstellen belastingen

50PLUS wil de waterzuiveringsbelasting berekenen op basis van het daadwerkelijke waterverbruik of feitelijk aantal personen in het huishouden.

BIJ1 wil een marginaal belastingtarief van honderd procent, vermogens- en erfbelasting drastisch verhogen en een collectief couponsysteem voor publieke beleggingsfondsen.

BVNL pleit voor de afschaffing van belasting over fictieve winsten en erf- en schenkbelasting. De partij wil meerwerk op een lager tarief belasten.

ChristenUnie streeft naar een socialer en eenvoudiger belastingstelsel, waar gezinnen ‘fiscaal rechtvaardiger’ worden behandeld. De partij heeft daartoe in het verkiezingsprogramma een eigen stelsel uitgewerkt. Ook wil de CU de zorgtoeslag afschaffen en een basiskorting invoeren.

DENK stelt voor grote bedrijven, banken en hogere inkomsten zwaarder te belasten, terwijl moslimdiscriminatie en institutionele islamofobie binnen de Belastingdienst aangepakt moet worden.

Forum voor Democratie wil autobezitters maar één keer wegenbelasting laten betalen en het belastingstelsel ‘radicaal vereenvoudigen’ door een belastingvrije voet van 30.000 euro in te stellen.

JA21 pleit voor een sterke vereenvoudiging van de inkomstenbelasting met een standaardaftrek van ruim 20.000 euro en het vervangen van verschillende inkomensafhankelijke regelingen.

Partij voor de Dieren zet in op flinke belastingverhogingen voor grote bedrijven, miljonairs, vervuilers en op auto’s, vliegreizen, vrachtschepen, cruiseschepen, slachthuizen, internetwinkels, banken en grote erfenissen.

SGP wil een gezinsvriendelijk belastingstelsel met het huishouden in plaats van individu als uitgangspunt door de eerste schijf van de inkomstenbelasting te verlagen.

Volt wil Europese belastingen, inclusief één Europese winstbelasting, om klimaat- en defensieambities te bekostigen en belastingontwijking van multinationals tegen te gaan.