Immigratie is het groeihormoon van Nederland. Demograaf Jan Latten blikt vooruit naar 2022 en stelt vast dat Nederland in zijn voegen kraakt.
Na decennia van relatieve zorgeloosheid, vertrouwen in de maakbaarheid van het leven en genieten als primair levensdoel, krijgen we in de jaren twintig te maken met meer sociale en economische turbulentie. Dat beeld zal in 2022 steeds meer uitkristalliseren. De crises rijgen zich aaneen. Van woningcrisis tot pensioencrisis, en van inflatiecrisis tot klimaatcrisis.
Migratiecrisis is geen incident meer
Jan Latten is socioloog en demograaf.
Hij was hoofddemograaf van het Centraal Bureau voor de Statistiek en hoogleraar sociale demografie.
De laatste wordt merkbaarder en de migratiecrisis is geen incident meer. De pandemie blijft burgers en politiek verdelen. Een nieuwe balans zal er in 2022 niet komen. Integendeel, de samenleving zal verder uit balans raken en in haar voegen kraken als opmaat naar een nieuwe balans. Sommige onevenwichtigheden ontwikkelen zich al langer en manifesteren zich krachtiger.
In 2022 wonen er ruim 2,5 miljoen vitale vijftigers in Nederland. Door de aanhoudende neiging om onszelf niet meer te vervangen, zijn kinderen, tieners, twintigers, dertigers en veertigers schaarser dan vijftigers. Vijftigers zijn daardoor ook in 2022 de omvangrijkste leeftijdsgroep. Marketeers zullen in 2022 hun pijlen sterker op vijftigers en 60-plussers richten. Dat in de politieke arena 50PLUS als partij in 2021 is gedecimeerd, doet daar niets aan af.
Activistische jongeren zullen stemrecht vanaf 16 jaar opeisen
Het is de vraag in hoeverre ook het jongere deel van de bevolking vrolijk meegaat in de verschuivende aandacht voor mensen met meer levenservaring. Jongeren lijken zich achtergesteld te voelen bij landgenoten in de derde levensfase. Boomers wonen volgens hen in te grote huizen, legen de pensioenpotten en doen te weinig voor het klimaat. Activistische jongeren zullen in 2022 betogen dat hun stem meer moet worden gehoord. Zij hebben immers nog een leven vóór zich.
Het voorstel van de nieuwe Duitse regering om tieners vanaf 16 jaar stemrecht te geven, zal weerklank vinden in Nederland. Het zal de solidariteit tussen generaties in 2022 verder belasten. Het debat gaat steeds meer over de vraag wie de ander tekortdoet.
In 2022 wordt de AOW-leeftijd met drie maanden verhoogd naar 66 jaar en 7 maanden. Wie begin 2022 zijn 66ste verjaardag viert, zal drie maanden langer moeten wachten op de eerste AOW-uitkering dan iemand die begin 2021 die leeftijd bereikte. Dat tienduizenden ouderen door corona overleden en de waargenomen levensverwachting van 65-jarigen flink daalde, telt helaas niet. De al jaren waargenomen haperende levensverwachting van ouderen wordt pas met een vertraging van enkele jaren verwerkt in een nieuwe officiële AOW-leeftijd.
Niet eerder dan vanaf 2024 zal de AOW-leeftijd daarom een aantal jaren gelijk blijven. Maar door de oversterfte die eind 2021 met de vierde golf opstak, kan een snelle stijging langer uit beeld blijven dan gedacht.
Angst voor langdurig stijgende prijzen
Klimaatcrises, klimaatakkoord en verduurzaming kloppen begin 2022 al meteen aan de deur, voor menig huishouden wordt energiearmoede vanaf 2022 concreet. Wie in 2021 al weinig buffer had, zal begin 2022 financiële pijn voelen als de maandelijkse woonlasten en kosten van levensonderhoud omhoogschieten. De helft van de huurders met een huurtoeslag had tot voor kort een maximale buffer van 1.900 euro. In 2022 wordt duidelijk hoeveel van die mensen hun buffer zien wegsmelten, rood komen te staan of afhankelijk worden van de voedselbank.
Christine Lagarde, directeur van de Europese Centrale Bank, die nog steeds ‘gratis’ geld uitdeelt, sust dat het wel zal meevallen met de inflatie. Anderen zien in stijgende materiaalkosten, vervoerskosten en brandstofkosten permanente aanjagers van een langduriger prijsspiraal. Zelfs als de inflatie in 2022 lager uitvalt dan in 2021 zullen de prijzen eind 2022 tot 10 procent hoger kunnen zijn dan begin 2021. Consumenten en spaarders beginnen de geldontwaarding te voelen en blijven kopen. De huizenprijzen stijgen opnieuw flink.
Door immigratie wordt gebrek aan ruimte steeds erger
Lees meer van Jan Latten: Met hoeveel mensen willen we hier straks wonen?
Er worden voortdurend woningen bijgebouwd, kantoren en winkels in huizen getransformeerd. Het zal niet genoeg zijn. De extra huizen houden de vraag ook in 2022 niet bij, want het aantal huishoudens groeit als kool. Meer exen, weduwen en startende singles jagen de vraag aan. Maar ook immigranten dragen veel bij aan de toenemende vraag. Voor de groei van het aantal inwoners fungeert immigratie in 2022 als groeihormoon. Ongeschoolden en vakmensen uit lagelonenlanden blijven afkomen op de vacatures in Nederland. Geschoolde expats, studenten, asielmigranten en partners vullen de stroom aan.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout