Premium Lock 1972: toen D66 en PvdA nog vonden dat ‘overbevolking’ ons milieu bedreigde

13 september 2022Leestijd: 3 minuten
Na de Tweede Kamerverkiezingen spreken de partijleiders van drie progressieve partijen over het behaalde resultaat, Amsterdam 29 november 1972. V.l.n.r. Bas de Gaay Fortman (PPR), Hans van Mierlo (D'66) en Joop den Uyl (PvdA). Foto: ANP

Dat Nederland een halve eeuw geleden ruim 13 miljoen inwoners telde, was volgens de linkse partijen een bedreiging voor ons leefmilieu. Nu zijn het er bijna 18 miljoen, maar is overbevolking een taboethema, schrijft Roelof Bouwman.

Roelof Bouwman (1965) is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media

PvdA en GroenLinks hebben aangekondigd dat ze na de Eerste Kamerverkiezingen van volgend jaar een gezamenlijke senaatsfractie gaan vormen. Het is de meest baanbrekende vorm van linkse samenwerking sinds tijden.

Sinds vijftig jaar, om precies te zijn. Want ter gelegenheid van de Tweede Kamerverkiezingen van 29 november 1972 verscheen een halve eeuw geleden Keerpunt 1972. Ondertitel: Regeerakkoord van de progressieve drie.

De Keerpunt-partijen presenteerden een zogenoemd schaduwkabinet

De progressieve drie, dat waren de PvdA van Joop den Uyl, D’66 (toen nog met apostrof) van Hans van Mierlo en de Politieke Partij Radikalen (PPR) van Bas de Gaay Fortman, die later zou opgaan in GroenLinks.

In de Tweede Kamer – waar ze samen 52 zetels bezetten – hadden de progressieve drie eendrachtig oppositie gevoerd tegen de centrum-rechtse kabinetten van Barend Biesheuvel. Nu roken ze hun kans op een linkse meerderheid.

Lees de blog van Philip van Tijn: Kinderen ingezet als wapen in de migratiestrijd

In dat kader presenteerden de Keerpunt-partijen ook – naar Brits voorbeeld – een zogenoemd schaduwkabinet. ‘Stemt u op de PvdA, D’66 of de PPR, dan maakt u het deze regering mogelijk onmiddellijk aan de slag te gaan,’ zo heette het. ‘Stem dit keer niet op de vage beloften van een partij. Maar op de zekerheid van een regering.’

Keerpunt 1972 is door latere generaties vaak belachelijk gemaakt. En inderdaad, geheel conform de tijdgeest wemelde het progressieve ­­‘regeerakkoord’ van sociale-academie-jargon, pseudo-marxistische retoriek en wereldvreemde kolder. Erkenning van de DDR, ontwikkelingshulp voor communistisch Noord-Vietnam, terugdringing van het strafrecht en sanering van de krijgsmacht – om maar eens wat te noemen.

Maar wie Keerpunt 1972 in 2022 nog eens doorbladert, valt iets anders op. De misschien wel belangrijkste rode lijn in de tekst is het thema overbevolking.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw