Red de Friese taal: geef Franeker zijn universiteit terug

24 januari 2023Leestijd: 3 minuten
Bibliotheek met boeken in de Friese taal in Leeuwarden. Foto: ANP

De opleiding Frisistiek dreigt te verdwijnen aan de universiteit. Dit soort verwaarlozing van het eigene kan alleen in ons maffe koninkrijk, schrijft Constanteyn Roelofs.

Het borrelt onder alle mensen die de Friezen en de Friese taal een warm hart toedragen: er komt geen nieuwe hoogleraar Frisistiek in Groningen. Goffe Jensma gaat met emeritaat en er is geen opvolger. De kaalslag onder de leuke kleine talen is vreeswekkend. Alle diepgravende programma’s zijn vervangen door netniksige ‘brede bachelors’ die voor een groot deel bestaan uit in het Engels gedoceerde algemene vakken, deel van de strategie van intellectuele vervlakking in de door barbaarse ‘beleidsmakers’ bestuurde universiteiten die vol inzetten op het naspelen van de grote Amerikaanse universiteiten.

Men gaat in Grunn (Rijksuniversiteit Groningen: Top 100 University) en in van die opleidingen die drijven op een half-Engels apentaaltje, zoals bestuurskunde, bedrijfskunde en alles wat op ‘studies’ eindigt en gebaseerd is op het intellectuele drijfzand van de kritiese tejorie. Dat vult makkelijk collegezalen en is goed voor de portemonnee, maar om nou te zeggen dat het allemaal erg intellectueel is?

Er is wel een hoogleraar Berberse talen

Dit soort verwaarlozing van het eigene kan alleen in ons maffe koninkrijk, lijkt het wel. Er zit er ook nog een koloniaal randje aan het verhaal. Niet om het een of het ander en niet om in het frame van ‘oikofobie’ te vervallen, maar het is toch ergens wel wonderlijk dat je in Nederland nu wel een hoogleraar voor de Berberse talen hebt (niets ten nadele van prof. dr. Maarten Kossmann!), maar dat de Friezen, die wij Hollanders veel langer geleden gekoloniseerd hebben, het zonder moeten stellen.

Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.

Bekijk de mogelijkheden voor een (digitaal) abonnement hier

Als we toch het onderwijs moeten dekoloniseren en ons moeten instellen op een multiculturele realiteit, dan kunnen we maar beter het Fries koesteren en het voortbestaan van de taal borgen. Zo gek is dat trouwens allemaal niet: in Wales en Bretagne zijn soortgelijke gestes al gedaan.

Een extra universiteit kan zeker geen kwaad

De oplossing is simpel. Geef Franeker z’n universiteit terug met een mooie afdeling Frisistiek. Hier ten paleize zijn we een bewonderaar van Napoleon, maar niet alle beslissingen van de nijvere Corsicaan waren even gelukkig. Zo was het besluit om de Universiteit van Franeker dicht te gooien een beetje jammer (al waren er vast destijds ook goede redenen om de infame ‘suypacademie’ met teruglopende studentenaantallen te sluiten).

Er is trouwens al een groepje enthousiaste Franekers dat onder de naam Academie van Franeker een studium generale-programma aanbiedt, zegt Google, en de ervaring met het University College in Middelburg of de campus in Den Haag laat wel zien dat je in korte tijd een bloeiende academie kan opbouwen. Er zijn toch studenten zat en de bestaande universiteiten barsten al uit hun voegen – om over de kamermarkt nog maar te zwijgen – dus een extra universiteit kan zeker geen kwaad. Friesland en het Fries verdienen het.