Het streven naar inclusiviteit gaat gepaard met het lager leggen van de lat. Als Babs Gons geen donkere vrouw was geweest, was zij met haar magere oeuvre vast geen Dichter des Vaderlands geworden, schrijft Gerry van der List.
Hoewel Nederland een volwassen democratie heet te zijn, hebben burgers opvallend weinig te kiezen. Ja, ze mogen een stem uitbrengen voor het waterschap, maar ze tonen begrijpelijkerwijs weinig belangstelling voor de samenstelling van dit overheidsorgaan.
Bij aanzienlijk belangrijker functies wordt niet naar hun mening gevraagd. Over wie de burgemeester van hun gemeente en het staatshoofd van hun land zijn, hebben ze bijvoorbeeld geen enkele zeggenschap. Hier en daar is zelfs sprake van democratische regressie. Zo schafte het parlement de mogelijkheid van een raadgevend referendum af.
Deze achteruitgang doet zich eveneens voor bij de keuze van de vaderlandse vertegenwoordiging op het Eurovisie Songfestival. Vroeger mochten Nederlanders meedenken en meebeslissen over de afvaardiging naar dit culturele evenement. Inmiddels neemt een heel klein groepje achter de schermen de besluiten. Zo kan het gebeuren dat een raar, volstrekt onbekend duo dat ook nog eens erg vals blijkt te zingen, komende maand met een deprimerend liedje de nationale eer verdedigt. Een internationale blamage tekent zich af.
Inspraak bij de keuze van de Dichter des Vaderlands is afgeschaft
Eenzelfde groeiende elitaire afkeer van inspraak valt te signaleren als het gaat om een andere culturele traditie. In 2000 kreeg Nederland voor het eerst een Dichter des Vaderlands. Dit gebeurde door middel van een verkiezing. Rutger Kopland kreeg de meeste stemmen toebedeeld, maar bedankte voor de eer, waarna de nummer twee, Gerrit Komrij, op het poëtische schild werd gehesen.
Maar de stem des volks werd snel tot zwijgen gebracht na de verkiezing van 2005. Driek van Wissen werd toen uitverkoren. De in light verse gespecialiseerde Groninger vond dat zelf een goede keus, zo liet hij merken in een gedicht: ‘Wie vakkundig kan beslissen / in de jaren des verstands / is ervoor dat Driek van Wissen / Dichter wordt des Vaderlands.’
Selectiecommissie laat zich leiden door hang naar inclusiviteit
Laden…
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Wilt u opnieuw inloggen