Huisartsenketens zijn helaas hard nodig

Huisartsenketen Co-Med ligt onder vuur omdat de geleverde zorg en bereikbaarheid te kort zouden schieten. Meteen klinkt de oproep om dit soort ‘sprinkhaanpraktijken’ in de huisartsenzorg te verbieden. Dat lost niets op, schrijft Bram Hahn.

De problemen in de huisartsenzorg zijn niet plots ontstaan met de opkomst van de huisartsenketens. Veel patiënten merken al langere tijd dat de huisarts van vroeger – altijd hetzelfde vertrouwde gezicht, altijd bereikbaar – bijna niet meer bestaat. Dat heeft tal van oorzaken.

De huisarts heeft een steeds uitgebreider takenpakket gekregen als poortwachter in de zorgketen, door vergrijzing is de zorgvraag sterk toegenomen. Er zijn niet minder huisartsen dan pakweg 25 jaar geleden, maar wel werken ze vaker parttime. Bovendien klagen huisartsen over de administratieve rompslomp: die slokt tijd op waarin ze beter patiënten zouden kunnen helpen.

Niet gek dat veel huisartsen al lang zijn overgestapt op samenwerkingsverbanden die de lasten verdelen, zoals de huur of koop van een praktijkpand, en het voeren van een secretariaat en een administratie. Dat helpt, maar nog steeds hebben veel huisartsen en gezondheidscentra grote moeite om voldoende bereikbaar te zijn en hun patiënten binnen een redelijke termijn te woord te staan. Er is daarnaast steeds minder animo bij jonge huisartsen om een eigen praktijk te beginnen.

Huisartsenketens bieden tal van schaalvoordelen

Commerciële partijen zagen wel brood in deze sector en zijn de laatste jaren in opkomst. Ze kopen praktijken van huisartsen die willen stoppen, omdat zij makkelijker dan een individu de financiering kunnen regelen. Maar ze zijn, door hun organisatorische organisatie en schaalgrootte, ook goed in staat om efficiënt en commercieel aantrekkelijke zorg te bieden. Ze kunnen grotere investeringen doen en personeel inzetten op diverse locaties.

Als het goed is, merkt de patiënt er nauwelijks iets van. Zo’n keten is een organisatievorm waarbinnen kundige huisartsen en andere aangesloten professionals in loondienst hun beroep kunnen uitoefenen. Zij hoeven zich veel minder dan in een eigen praktijk te bekommeren om de organisatorische heisa en  bureaucratie en hebben meer tijd voor hun echte werk.