Nieuw Sociaal Contract: Stop het gedogen van antisemitisme

13 november 2023Leestijd: 4 minuten
'From the river to the sea' bij landelijke demonstratie tegen oorlog in Gaza met mars door Den Haag. Foto: ANP/Hollandse-Hoogte/Nico Garstman

Zet zo nodig het leger in om Joodse bijeenkomsten te beveiligen. Geef vreemdelingen die zijn veroordeeld voor antisemitische misdrijven geen verblijfsvergunning meer. Voor deze en andere maatregelen tegen antisemitisme pleiten Diederik Boomsma en Caspar Veldkamp, kandidaat-Kamerleden voor Nieuw Sociaal Contract.

De terreur in Israël en het oorlogsgeweld in Gaza veroorzaken diepe verontwaardiging, machteloosheid, woede en frustratie. Het leed van zowel Israëlische als Palestijnse burgerslachtoffers is gruwelijk. In onze vrije samenleving is ruimte voor steunbetuigingen, demonstraties en felle kritiek. Maar waar nooit ruimte voor mag zijn, is het dreigen met geweld.

De huidige golf van antisemitische intimidatie herinnert ons aan de donkerste dagen uit onze geschiedenis. Joodse scholen zien eruit als bunkers, maar konden toch niet open. Joodse jongeren worden lastiggevallen op school, en Joodse studenten aan de Universiteit van Amsterdam worden uitgescholden. Denk ook aan keppeltjes, davidssterren en mezoeza’s die moeten worden verborgen.

Eigenaren van zalencentra weigeren Joodse organisaties als klant. De plaatsing van Stolpersteine wordt uitgesteld. Concerten zijn afgelast, net als de stille tocht ter herdenking van de Kristallnacht in Groningen, de herdenking bij een Joods monument in Breda en een lezing over genocide in Westerbork. Het Nieuw Israëlitisch Weekblad zit voortaan in neutrale enveloppen. En Israëlische vlaggen die moeten worden weggeborgen na een demonstratie.

Dit is volstrekt onverteerbaar en onacceptabel. Maar het mag niet blijven bij deze constatering. Nu is de tijd om doortastend en standvastig op te komen voor vrijheid en veiligheid.

Dit vereist moed van burgers en daadkracht van de overheid.

Steviger optreden tegen antisemitisme

Ten eerste: Als organisaties evenementen annuleren, moet de overheid direct contact opnemen en alles doen om ze veilig te laten doorgaan. Die optocht ter herdenking van de Kristallnacht moest alsnog worden gehouden. Misschien met een menselijke keten ter bescherming. We zullen de marechaussee als organisatie moeten versterken. Die zal een steeds belangrijkere rol krijgen. Zet in het uiterste geval het leger in om locaties en bijeenkomsten te beveiligen. Verschrikkelijk? Ja. Maar terreur mag niet lonen. Wie toegeeft aan angst, lokt verdere agressie juist uit.

Ten tweede: de politie en het Openbaar Ministerie moeten elke mogelijkheid in het strafrecht benutten om personen en organisaties die zich schuldig maken aan dreigen, haatzaaien en scanderen van antisemitische leuzen met de hoogste prioriteit op te sporen, te vervolgen en te bestraffen. Ook online.

Dat betekent, ten derde, dat toezichthouders effectief moeten optreden tegen sociale mediaplatformen die niets ondernemen tegen antisemitische haat. Uiteraard geldt dat ook voor bedreigingen richting moslims en andere groepen.

Geen verblijfsvergunningen meer voor veroordeelden voor antisemitisme

Ten vierde: geef vreemdelingen die zijn veroordeeld voor antisemitische misdrijven geen verblijfsvergunning meer, zoals recent in Duitsland is besloten.

Ten vijfde: pak ook impliciete bedreigingen aan. Vlaggen en symbolen van terroristische organisaties zoals Hamas moeten worden verboden. Zeker na de grootste pogrom sinds de Tweede Wereldoorlog staan zij voor het verheerlijken van moord en terreur. Wie dit doet, schendt het sociaal contract met zijn medeburgers, zoals de Britse minister Kemi Badenoch benadrukte.

Laten we een voorbeeld nemen aan de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, die het Duitse verbod op terreursymbolen overtuigend handhaaft. Ook bij betogingen. Het streven naar de-escalatie van politie en OM is verstandig, maar mag niet ten koste gaan van de verdediging van onze fundamentele waarden.

‘From te river to the sea…’ is oproep tot vernietiging Israël

Dan de leus ‘From the river to the sea, Palestine will be free’. Zoals de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema benadrukt, is dat een oproep tot het vernietigen van de staat Israël. Ook wie zegt iets anders te bedoelen, gebruikt bewust of onbewust een leus die door terroristen wordt gebezigd. Juist nu is het cruciaal om Hamas te veroordelen en verwerpen. Wie de Palestijnse zaak werkelijk wil steunen, die kan dat doen. Maar we accepteren ook geen gezwaai met swastika’s als iemand claimt dat het gaat om een oud-Indiaas vruchtbaarheidssymbool.

Bovendien moeten we veel alerter zijn op de verspreiding van leugens en propaganda. Zo probeert de Turkse president Erdogan mensen op te hitsen door te beweren dat het Westen niets geeft om de dood van moslims. Neem ook de Rotterdamse imam die de Hamas-aanval op Joden van 7 oktober verheerlijkte omdat er een oorlog tegen moslims gaande zou zijn. Tegen dergelijke hysterische leugens is krachtig weerwoord geboden.

Burgers hier niet verantwoordelijk houden

Het is een gegeven dat dit conflict al jaren bij velen meer emotie oproept dan bijvoorbeeld de recente verdrijving van Armeniërs uit Nagorno-Karabach. Over dubbele standaarden moeten we zeker in gesprek. Maar door de stortvloed aan propaganda lijken velen een sterk verwrongen beeld te hebben van dit conflict, de achtergrond en de inzet van onze regering.

Het conflict is verschrikkelijk. Maar het mag nooit een reden zijn om burgers hier verantwoordelijk te houden voor daden daar. Toenadering moet gestalte krijgen in de samenleving als geheel: in overleg, in een open gesprek, met fatsoen, en met alle mensen van goede wil. Gesprekken zoals premier Mark Rutte die onlangs voerde en die zich voordoen tussen geestelijk leiders. Maar ook gewone gesprekken op scholen, universiteiten, in kantines en cafés. Met fatsoen en oog voor het leed van alle slachtoffers.

Zolang we in gesprek blijven, is er hoop. Juist om die toenadering en vredesinitiatieven een kans te geven, komt het nu erop aan om de fundamentele grenzen te verdedigen.