Vanwege Vladimir Poetin en Donald Trump moet Brussel ‘een supermacht’ worden. Dat loopt niet goed af, schrijft Eric Vrijsen. Het is een illusie te denken dat de Europese Commissie ineens NAVO’tje kan spelen.
De Europese Commissie besluit woensdag tot een Europees Defensie Fonds. De Commissie beweert dat de lidstaten zeker 25 miljard en mogelijk zelfs 100 miljard euro per jaar kunnen besparen door samen te werken bij het ontwikkelen van cyberdefence, nieuwe drones, helikopters en ander oorlogstuig.
Het geijkte voorbeeld is het pantservoertuig van de infanterie. Bijna elk land heeft een eigen type en in de EU zijn er negentien verschillende voertuigen voor hetzelfde gebruiksdoel. Als alle landen hetzelfde voertuig gebruiken, is dat natuurlijk veel goedkoper.
Bij de luchtmacht is het van hetzelfde laken en pak: allerlei verschillende jachtvliegtuigen. Kies gezamenlijk één type en de paraatheid kan worden verbeterd. Onlangs is nog vastgesteld dat de Duitse Tornado’s slechts 44 procent van de tijd gebruiksklaar waren en de Eurofighters 52 procent van de tijd. De Europese Commissie denkt dat allemaal te kunnen verbeteren als ‘Brussel’ zich echt met defensie gaat bemoeien en er op termijn een Europees leger komt met een Europese generale staf.
Ervaringen met EU-defensieprojecten teleurstellend
Droom maar lekker verder commissarissen! De ervaringen met Europese defensieprojecten zijn tot nu toe teleurstellend. De initiatiefnemers spreken fraaie woorden over het Europese ideaal, maar in de praktijk letten de lidstaten toch vooral op de zakelijke belangen van de eigen wapenindustrie. Spanje wil één gezamenlijke Europese tank, mits die grotendeels in Spaanse fabrieken wordt vervaardigd. Duitsland wil dat ook, maar dan een Duitse tank. Het nationale hemd is altijd nader dan de Europese rok.
De ervaring met de NH-90 helikopter is ook niet bemoedigend. Duitsland, Frankrijk, Italië en Nederland besloten dertig jaar geleden samen een helikopter te ontwikkelen. Portugal en België sloten zich daar later bij aan. Gedacht werd aan 500 helikopters. Maar gaandeweg kwam elk land met aanvullingen op het verlanglijstje. De een wilde met de heli onderzeeboten bestrijden; de ander wilde hem ook inzetten als ambulance; een volgende wilde er ook vissersschepen in nood mee te hulp schieten.
EU-commissie moet helemaal geen NAVO’tje spelen
De heli werd steeds duurder en zwaarder, terwijl de actieradius kleiner werd. Er waren allerlei dure aanpassingen nodig om te zorgen dat er toch echt 12 mariniers in konden, zoals de bedoeling was. Eigenlijk is het toestel pas sinds vorig jaar operationeel en er zijn nog lang geen 500 heli’s uitgeleverd.
Samenwerking op het terrein van militair materieel is nodig en nuttig, mits de Commissie het een beetje praktisch houdt. Dat doet ze niet. Europees buitenlandcoördinator Federica Mogherini maakt er een Brussels prestigeproject van. Vanwege Vladimir Poetin en Donald Trump, moet Brussel ‘een supermacht’ worden. Dat gaat gegarandeerd fout. Het is een illusie te denken dat de Europese Commissie ineens NAVO’tje kan spelen.