Met het uiteindelijk onvermijdelijke vertrek van Boris Johnson uit Downing Street 10 verliest oorlogspresident Volodymyr Zelensky een van zijn trouwste bondgenoten, schrijft Robbert de Witt.
Voor de neutrale liefhebber van politiek theater is het natuurlijk heel jammer dat Boris Johnson zijn ontslag als partijleider van de Britse Conservatieven heeft bekendgemaakt. Hoewel er in het geval van Johnson amper neutrale toeschouwers waren: zijn clowneske stijl riep bewondering op of juist diepe afkeer. Met weinig ertussenin.
Boris Johnson was hoe dan ook de personificatie van de kostschool-mentaliteit in de Britse politiek. Het landsbelang leek bij hem soms bijzaak. Gevatte retoriek en een (soms zorgvuldig bedachte) chaotische stijl stonden op één. Gelukkig is Johnson niet de enige verbaal begaafde politicus in Westminster.
‘Het lijkt op de dood van Raspoetin’
Zie alleen al de fraaie omschrijvingen van de positie waarin de Tory-leider zich tot donderdag bevond. Een partijgenoot zei tegen tabloid The Daily Mail dat Johnson ‘een kakkerlak tijdens een nucleaire apocalyps’ is – hij wilde maar niet doodgaan.
En partijgenoot Andrew Mitchell, tegen de BBC: ‘Het lijkt een beetje op de dood van Raspoetin. Hij is vergiftigd, neergeschoten, zijn lichaam is in een ijzige rivier gegooid en toch leeft hij nog.’ De Britse politiek is een slangenkuil, maar wel één met heerlijke literaire uitspattingen.
Nu is Boris dan toch opgestapt, en vraagt iedereen zich af hoe het verder gaat met de Tories en het Verenigd Koninkrijk. Dat moet nog maar blijken.
Voor Oekraïne is Boris’ exit in elk geval een gevoelige klap. Johnson was de meest geharnaste medestander van de oorlogspresident. Londen gaf al voor 4,5 miljard pond aan hulp aan Oekraïne. Alleen het vele malen grotere Amerika gaf meer.
Onder Boris Johnson nam Londen steeds het voortouw
Geen andere regeringsleider was zo populair in Kiev als Johnson, die twee keer op bezoek kwam om het belegerde land een hart onder de riem te steken. Dat deed hij met verve, en het bleef niet bij holle frasen. Zijn regering spande zich zeer in, niet alleen met militaire hulp, maar ook met geld. En onder Johnson nam Londen steeds het voortouw als het ging om sancties tegen het regime van Vladimir Poetin.
Meer van Robbert de Witt over dit onderwerp: Nu hij is verlost van de EU, gaat Boris Johnson voorop in de strijd
Op de weifelende Duitse bondskanselier Olaf Scholz rekenen de Oekraïners niet al te zeer. En ook niet meer op Emmanuel Macron. De Franse president was vooral vasthoudend in het herhalen dat hij met Poetin wilde blijven praten. Nu Macron ernstig rekening moet houden met partijen (links én rechts) die weinig op hebben met EU en NAVO, zal Macron vermoedelijk niet ineens het gat van Johnson gaan vullen.
Bovendien is het onzeker of de opvolger van Johnson even ferm zal zijn: ook de Britse kiezers hebben last van de gevolgen van de oorlog.
Het is kortom een goede week geweest voor Vladimir Poetin.