Als u bijna met pensioen gaat en u al die jaren hard gewerkt hebt, een goede boterham hebt verdiend en een flink spaarpotje hebt weten op te bouwen, zijn felicitaties zeker op hun plaats. Goed gedaan! Maar u bent er nog niet. U moet nog uitzoeken hoe u tijdens uw pensionering uw geld moet beleggen en beheren, zodat u uw doelstellingen kunt realiseren en niet zonder geld komt te zitten. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan; veel mensen zullen geld uit hun portefeuille op moeten nemen om hun uitgaven tijdens hun pensioen te bekostigen.
Vandaar dat veel gepensioneerden van nature de neiging hebben om “veilige”, conservatieve beleggingen te kiezen, zodat hun gespaarde vermogen langer kan meegaan. Dit lijkt wellicht redelijk, en sommige vuistregels over beleggen bekrachtigen dit ook – zoals het gebruiken van je leeftijd om je vermogensallocatie te bepalen. Volgens deze clichématige vuistregel moet je je leeftijd aftrekken van 100 en voor dat percentage aandelen in je beleggingsportefeuille aanhouden. Zo zou een 70-jarige 30% aandelen en 70% vastrentende waarden in portefeuille hebben – mogelijk de verkeerde mix, zoals we hierna zullen toelichten. Als u met enige regelmaat contanten aan uw portefeuille moet onttrekken, zegt een andere twijfelachtige “waarheid” over pensioenbeleggen dat u zich op inkomstengenererende beleggingen moet richten, zoals dividenduitkerende aandelen en vastrentende coupons.
Maar zo’n algemeen aanvaarde wijsheid gaat niet voor iedereen op en u loopt mogelijk zelfs een vergroot risico dat u te snel op uw portefeuille – en dus op de kasstroom die u nodig zult hebben – inteert.
De vlucht naar veiligheid is niet altijd veilig
Met pensioen gaan voelt wellicht als hét moment om over te stappen op veiligere beleggingen, ook al betekent dit een lager rendement op langere termijn. Vanaf de dag waarop u met pensioen gaat, hebt u uw geld nog lange tijd nodig, misschien wel twintig jaar of langer. Bovendien, risico heeft vele gezichten – wellicht bent u er uiteindelijk in geslaagd om één risico te minimaliseren, maar bent u intussen wel kwetsbaarder geworden voor andere, potentieel gevaarlijkere, risico’s. We zullen hieronder een aantal potentiële risico’s van pensioenbeleggen bespreken die dikwijls over het hoofd worden gezien.
1 – Geen geld meer hebben is wellicht uw grootste risico – maar dat is waarschijnlijk niet te wijten aan volatiliteit
Veel beleggers zijn erg bang voor volatiliteit op korte termijn en de potentiële verliezen en onzekerheid die daarmee gepaard gaan. Uw beleggingen in waarde zien dalen, kan beangstigend zijn. Maar door uw kortetermijnvolatiliteit te minimaliseren, kan het voorkomen dat uw beleggingen niet het langetermijnrendement opleveren dat u nodig hebt om de twintig of dertig jaar die uw pensioen nog duurt van uw vermogen te kunnen leven.
Beleggers gaan er vaak vanuit dat vastrentende waarden veiliger zijn dan aandelen omdat aandelen met meer volatiliteit op korte termijn kampen. Zoals in Figuur 1 te zien is, zijn beleggingen in vastrentende waarden over aaneengesloten perioden van 5 jaar inderdaad minder volatiel geweest dan aandelen. Portefeuilles met meer vastrentende waarden leveren over een korte periode van vijf jaar weliswaar minder volatiliteit (gemeten aan de hand van de standaarddeviatie[i]), maar ook minder rendement op.
Figuur 1: Aaneengesloten periodes van 5 jaar
Bron: Global Financial Data, Inc., per 06/07/2018. Gemiddeld rendement van 01/01/1950 – 31/12/2017. Aandelenrendement op basis van de World Return Index van Global Financial Data, omgerekend naar euro. Het rendement van vastrentende waarden is gebaseerd op de Europe 10-year Government Bond Return Index van Global Financial Data en is omgerekend naar euro. Wisselkoersen van 01/01/1950 – 31/12/2017 afkomstig van Global Financial Data. Wisselkoersen van 01/01/1950 tot 01/01/1999 zijn gesimuleerd op basis van hoe de euro zou hebben gepresteerd als hij toen zou hebben bestaan.
Als deze gegevens worden uitgesmeerd over 20 jaar – wat veel beter aansluit op de vooruitzichten van de meeste gepensioneerden – verschijnt er een ander patroon. (Figuur 2) Aandelen zijn ongeveer even volatiel als vastrentende waarden, maar hebben een veel hoger jaarrendement. Als u een langere beleggingshorizon hebt en tijdens uw gehele pensioen inkomsten nodig hebt, is het wellicht verstandig om te overwegen om meer aandelen in uw portefeuille op te nemen.
Figuur 2: Aaneengesloten periodes van 20 jaar
Bron: Global Financial Data, Inc., per 06/07/2018. Gemiddeld rendement van 01/01/1950 – 31/12/2017. Aandelenrendement op basis van de World Return Index van Global Financial Data, omgerekend naar euro. Het rendement van vastrentende waarden is gebaseerd op de Europe 10-year Government Bond Return Index van Global Financial Data en is omgerekend naar euro. Wisselkoersen van 01/01/1950 – 31/12/2017 afkomstig van Global Financial Data. Wisselkoersen van 01/01/1950 tot 01/01/1999 zijn gesimuleerd op basis van hoe de euro zou hebben gepresteerd als hij toen zou hebben bestaan.
2 – De focus op inkomstengenererende beleggingen kan onvoorziene risico’s met zich meenemen
Sommige beleggers voelen zich aangetrokken door vastrentende waarden en dividenduitkerende aandelen omdat deze een gestage inkomstenstroom beloven waarmee zij mogelijk hun uitgaven kunnen dekken zonder op hun belegde vermogen in te teren. Maar aan deze beleggingen zijn ook weer specifieke risico’s verbonden. Zo kunnen de bedrijven achter de dividenduitkerende aandelen altijd het dividend verlagen, waardoor de inkomstenstroom waar u mogelijk afhankelijk van bent, afneemt. Daarnaast zijn dergelijke bedrijven in de regel vrijwel uitsluitend in een handjevol sectoren en bedrijfstakken te vinden, waardoor uw portefeuille potentieel niet voldoende gespreid is.
En daar komt bij dat u geen inkomstengenererende beleggingen nodig hebt om inkomsten te kunnen ontlenen aan uw portefeuille. Selectief aandelen verkopen kan een flexibele, fiscaal voordelige manier zijn om een inkomstenstroom te genereren en tegelijkertijd het rendement te behalen dat u nodig hebt – wij noemen dit de strategie van “eigenkweek-dividenden”.
3 – Conservatief beleggen is met het oog op inflatie mogelijk minder veilig
Wellicht bent u nog altijd bereid om genoegen te nemen met een iets lager rendement in ruil voor minder risico en minder stress. Dit lijkt misschien een goede deal, maar vergeet niet de inflatie mee te rekenen als u de voor- en nadelen hiervan tegen elkaar afweegt. De meeste centrale banken van de G20-landen streven naar een inflatiepercentage dat tussen de 2% en 3% ligt. En in sommige van deze landen is de inflatie in het verleden zelfs hoger geweest.
Inflatie leidt ertoe dat uw koopkracht in de loop der tijd afneemt, spaartegoeden minder waard worden en het rendement van beleggingen daalt. Bijvoorbeeld: Als u per jaar USD 50.000 uit uw portefeuille nodig hebt om uw levensonderhoud te bekostigen, groeit dit bedrag bij een inflatie van 2,99% in tien jaar uit tot USD 67.000 per jaar. Daarom is het zo belangrijk om bij het kiezen van beleggingen vooral te kijken naar het rendement van uw portefeuille op lange termijn. Deze constante inflatiedruk kan ervoor zorgen dat een belegging die nu behoorlijk goed lijkt, uitmondt in een belegging die nauwelijks uw koopkracht op peil kan houden in de periode dat u met pensioen bent.
Samenvattend: beleggen voor pensioeninkomsten: de aanpak van Fisher Investments
Nu we wat waarschuwende geluiden hebben laten horen en een aantal beleggingsmythes hebben doorgeprikt, willen we graag uitleggen hoe wij te werk gaan bij het realiseren van pensioeninkomsten voor onze cliënten.
Wij geloven dat succesvol beleggen begint met het vaststellen van uw doelen, zowel op persoonlijk als financieel gebied, en het bepalen van uw beleggingshorizon – hoelang u uw geld nodig hebt. Wij helpen onze klanten na te denken over wat ze willen dat hun geld voor hen doet en zelfs over hoe zij hopen hun tijd te besteden. Zodra de doelstellingen opgesteld zijn, stellen we vast hoeveel contanten u nodig zult hebben uit uw portefeuille en wegen we af of dat haalbaar en betaalbaar is voor u.
U kunt daar een duidelijk beeld van krijgen door uw uitgaven (aan zowel duurzame als niet-duurzame consumptiegoederen) te vergelijken met uw inkomstenbronnen die niets met uw portefeuille van doen hebben (zoals salaris en pensioen). Dat zal u erbij helpen om uit te vinden hoeveel geld u nodig zult hebben uit uw pensioenportefeuille. Met andere woorden: welk deel van uw uitgaven zult u moeten bekostigen uit inkomsten uit uw beleggingen?
Als we deze basisgegevens hebben, kunnen we overgaan tot de hamvraag van vermogensallocatie: waar moeten we in beleggen? Het totaalrendement stellen wij daarbij voorop, en we richten ons niet uitsluitend op inkomstengenererende beleggingen, zoals vastrentende coupons of dividenduitkerende aandelen. Afhankelijk van uw tijdshorizon en uw persoonlijke situatie kunnen wij dan een portefeuille met uitsluitend aandelen voorstellen of een combinatie van aandelen en vastrentende waarden. Zoals we hierboven al aanstipten, geloven wij dat het selectief verkopen van aandelen voor kasstroom, wat wij “eigenkweek-dividenden” noemen, een flexibele en in potentie fiscaal voordelige methode kan zijn om gedurende een lang pensioen inkomsten te genereren en om voldoende rendement te behalen om uzelf te beschermen tegen inflatie.
Het beheren van een dynamische pensioenportefeuille kan veel tijd vergen en uitdagend zijn, met name omdat volatiele markten uw discipline en geduld op de proef kunnen stellen. De afgelopen decennia hebben we duizenden cliënten bijgestaan bij het beleggen voor pensioeninkomsten. We hebben het beheer van hun portefeuilles uit handen genomen en hebben hen zo geholpen bij het bereiken van hun doelen.
Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Nederland is geregistreerd in het handelsregister van de Nederlandse Kamer van Koophandel met het ondernemingsnummer 75045486. Als de Nederlandse tak van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, staat Fisher Investments Nederland onder het toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (“CSSF”) en is geregistreerd bij de Nederlandse Autoriteit Financiële markten.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Nederland en Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of als een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Nederland of Fisher Investments Europe deze visie zullen handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document. Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.
[i] De standaarddeviatie is de mate van fluctuatie in het historische rendement. Deze maatstaf voor risico is in deze twee grafieken toegepast op het jaarrendement over periodes van 5 en van 20 jaar.