De feiten: 18-jarige jongen voor de snelrechter wegens doodsbedreigingen lijsttrekkers
Bronnen: De Rechtspraak, OMEen achttienjarige jongen uit Leiden is maandag 27 oktober veroordeeld tot vijf dagen celstraf wegens doodsbedreigingen aan het adres van DENK-leider Stephan van Baarle en GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans. De zaak werd via snelrecht behandeld in Den Haag.
De jongen, die nog op het vmbo zit, nam tijdens de zitting nauwelijks verantwoordelijkheid voor zijn daden. Hij verklaarde dat een vriend zijn telefoon had gebruikt om de bedreigingen te versturen.
Vanaf die telefoon werd onder meer een bericht gestuurd aan Van Baarle met de tekst dat de afzender hem –in een bus wilde trekken, opensnijden en ophangen’. Timmermans kreeg een doodsbedreiging vanaf hetzelfde toestel.
Zeer ernstige zaak, volgens de officier van justitie
De officier van justitie noemde de zaak zeer ernstig, mede omdat de jongen al eerder was veroordeeld voor openlijke geweldpleging. De eis was aanvankelijk een maand cel, maar de rechter legde uiteindelijk vijf dagen gevangenisstraf en dertig uur taakstraf op.
Omdat hij al in voorarrest had gezeten, hoeft hij niet terug de cel in. De rechter sloot de zitting af met de boodschap dat de jongen woensdag – voor het eerst – zijn stem mag uitbrengen bij de Tweede Kamerverkiezingen.
Apart team binnen de recherche
Vanwege het sterk toenemende aantal bedreigingen is het Team Bedreigde Politici opgericht: een speciaal onderdeel van de politie-eenheid Den Haag. Het team dient personen op te sporen die politici bedreigen.
Volksvertegenwoordigers die worden bedreigd, kunnen dat melden bij dit team. Het Openbaar Ministerie beoordeelt vervolgens of het gaat om een strafbare bedreiging op grond van artikel 285 van het Wetboek van Strafrecht.
Recordaantal meldingen van bedreigde politici
Hoewel het Team Bedreigde Politici geen cijfers over 2025 en 2024 publiceerde, staat vast dat het aantal meldingen van bedreigde politici de afgelopen tien jaar sterk is gegroeid. In 2023 waren er 750 meldingen – bijna vier keer zo veel als in 2015.
In dat jaar vervolgde het Openbaar Ministerie 67 verdachten wegens bedreigingen aan het adres van politici, van wie er 37 daadwerkelijk voor de rechter werden gebracht.
In 2022 werd een recordaantal van 1.100 meldingen geregistreerd, waarvan bijna de helft door PVV-leider Geert Wilders.
EW's visie: Bedreigingen lijken bijna normaal te worden
Door: Nard Lodewijk, redacteur Defensie en Nationale VeiligheidDoor het vele politieke nieuws tijdens de campagnemaalstroom van de laatste weken lijken bedreigingen van politici bijna normaal te worden.
In minder dan een maand tijd werd Timmermans op een terras in Amsterdam intimiderend uitgescholden voor ‘vieze kankerhond’, legde Wilders zijn campagne stil wegens een jihadistische dreiging en moest VVD-leider Dilan Yeşilgöz onderduiken wegens ‘verdachte bewegingen’ nabij haar huis.
Afgelopen maandag stond dus een jongen van achttien voor de snelrechter wegens doodsbedreigingen aan enkele lijsttrekkers, en zo lopen er nog tientallen zaken elders in het land.
Parallellen met campagne van 2002
Diverse politici krijgen inmiddels uit voorzorg persoonsbeveiliging omdat ze continu doodsbedreigingen ontvangen. Wie de nieuwe, indrukwekkende documentairereeks Fortuyn: On-Hollands zag, werd eraan herinnerd waartoe zulke bedreigingen kunnen leiden.
Er zijn genoeg parallellen met 2002, het jaar van de moord op Pim Fortuyn. Het is bepaald niet ondenkbaar dat weer iemand radicaliseert en zijn dreigementen ook echt uitvoert.
Dat berichten over politieke terreur, verbaal of erger, vertrouwd beginnen te worden, is schadelijk voor de democratie. Of het nu uiterst links of rechts in het politieke spectrum gebeurt, in de sferen van de georganiseerde misdaad of het islamisme – bedreigingen van politieke ambtsdragers mogen nooit normaal worden.
Verdere verdieping: Wetteloosheid van het internet maakt bedreigen veel makkelijker
Bron: De Volkskrant, EenVandaagMaandag 27 oktober publiceerde de Volkskrant een onderzoeksverhaal waaruit bleek dat twee PVV-Kamerleden beheerders waren van een Facebookgroep die tientallen door AI gegenereerde beelden verspreidde.
Op de nepbeelden was vooral Frans Timmermans vaak te zien. Zo circuleerden er gemanipuleerde plaatjes van Timmermans die werd gearresteerd of geld gaf aan vluchtelingen.
Onder de beelden verschenen tientallen doodsbedreigingen aan het adres van de GroenLinks-PvdA-leider. Hij sprak er schande van en riep Wilders op tot maatregelen tegen de twee Kamerleden. De PVV-lijsttrekker veroordeelde kort daarna de acties van zijn eigen fractiegenoten.
Felle woordenwisseling in het EenVandaag-debat
Wilders verwees daarbij naar een poster van de pro-Palestijnse organisatie The Rights Forum, waarop hijzelf samen met Caroline van der Plas (BBB) en VVD-lijsttrekker Dilan Yeşilgöz werd afgebeeld met daaronder de tekst: ‘Zij kozen voor genocide.’ Twee oud PvdA’ers, de oud-ministers Jan Pronk en Hedy d’Ancona, zijn nauw betrokken bij The Rights Forum: zij zitten in de raad van advies.