Zo denken politieke partijen over migratie: het systeem moet op de schop

Migratie blijft heet verkiezingsthema in 2025. (Foto: ANP)

In dit artikel

De feiten: Op naar een nieuw asielsysteem

Bron: Verkiezingsprogramma PVV, VVD, D66, CDA, BBB, GroenLinks-PvdA, NSC, Denk, ChristenUnie, PvdD en Volt.

De meeste partijen bepleiten meer regie en controle op asiel en migratie. VVD, JA21, CDA, BBB, NSC en ChristenUnie willen snel een nieuw asielsysteem waarbij asiel buiten Europa moet worden aangevraagd. Dit moet mensensmokkel stoppen.

Om het te realiseren willen de partijen internationale verdragen aanpassen en moderniseren. D66, dat minder revolutionaire veranderingen nastreeft dan de andere partijen, wil aanpassing van het Vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties.

Partijen willen verdragen aanpassen voor strenger asielbeleid

VVD, NSC en het CDA willen dat ook, maar bepleiten daarnaast aanpassing van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Beide verdragen zijn ongeveer 75 jaar oud en staan een nieuw asielsysteem in de weg.

BBB en JA21 willen eveneens verdragen aanpassen, maar ook de grenscontroles opvoeren.

Een vluggertje’ is met asiel niet mogelijk

De partijen erkennen dat aanpassing van verdragen veel tijd vergt. JA21-leider Joost Eerdmans noemde in De Telegraaf het beperken van asielmigratie geen vluggertje’.

GroenLinks-PvdA wil geen extra maatregelen. De partij verlaat zich op een goede werking van het Asiel- en Migratiepact van de Europese Unie, dat volgend jaar ingaat en moet leiden tot snelle en zorgvuldige procedures aan de buitengrenzen, terugkeer van kansloze asielzoekers en verdeling over de lidstaten van de asielzoekers die wel kansrijk zijn.

Overname advies Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen

VVD, JA21, CDA, ChristenUnie en GroenLinks-PvdA nemen het advies over van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen voor gematigde bevolkingsgroei met een bandbreedte van 40.000 tot 60.000 migranten per jaar.

NSC wil een migratiesaldo (het aantal mensen dat naar Nederland komt, min het aantal dat het land verlaat) van 50.000 per jaar, de SP een saldo van 40.000.

Daarmee stellen we paal en perk aan verdienmodellen van bedrijven rond migratie en kunnen we wel hulp bieden aan mensen die het echt nodig hebben,’ schrijft de partij van Jimmy Dijk.

Hoe de immigratiebeperking en de streefgetallen te bereiken, staat slechts in enkele verkiezingsprogramma’s.

Nieuwe wet om kabinet te dwingen migratie te beperken

De VVD wil een migratiewet die het kabinet verplicht om bij te hoge instroom van asiel- dan wel arbeidsmigranten bestuurlijke maatregelen te nemen die de instroom beperken. Ook NSC bepleit een dergelijke wet.

BBB vindt dat vooral asielmigratie moet worden beperkt en in mindere mate arbeidsmigratie, omdat asielzoekers volgens de partij in Nederland blijven en arbeidsmigranten vaker zouden terugkeren naar hun eigen land.

De PVV streeft naar een asielstop voor vier jaar, waarbij het leger de grenzen bewaakt en alle asielzoekers tegenhoudt. De 70.000 Syriërs in Nederland moeten terug, want delen van het land zijn veilig, aldus de PVV. Gezinshereniging wil de partij van Geert Wilders niet langer mogelijk maken.

Deze partijen willen geen beperking van asiel en immigratie

DENK, Volt en de Partij voor de Dieren willen geen beperking van immigratie. De al door de Tweede Kamer goedgekeurde strengere asielwetten moeten van DENK worden teruggedraaid. De partij wil meer kleinschalige opvangvoorzieningen in het hele land. De Partij voor de Dieren wenst betere zorg en opvang voor asielzoekers.

Volt wil niets weten van aanvraag of opvang in de regio. Europa moet samenwerken aan een humaan vluchtelingenbeleid zonder beperkingen. Ook wil de partij van Laurens Dassen dat Nederland bijdraagt aan wereldwijde solidariteit’.

EW's visie: Urgentie op gebied van asiel en immigratie ontbreekt nog altijd

Door: Carla Joosten, redacteur Politiek

Immigratie en asiel blijft een moeilijk thema voor de politieke partijen. Uit de verkiezingsprogramma’s blijkt te weinig urgentie. En dat terwijl er twee opeenvolgende kabinetten over struikelden.

Zo noemde D66-leider Rob Jetten het asielsysteem in juni nog stuk’. Vluchtelingen zouden in de toekomst aan de Europese buitengrenzen asiel moeten aanvragen, zoals ook in het EU-Asiel- en Migratiepact staat. Later liet D66 weten dat Jetten zelfs had bedoeld dat aanvragen buiten Europa’ dienen te worden gedaan.

Volgens Jetten moesten de middenpartijen ‘een stap voorwaarts doen’ om te voorkomen dat er in de toekomst wéér een kabinet sneuvelt vanwege dit onderwerp.

Intussen verscheen het verkiezingsprogramma van D66 en blijft er van de dappere woorden van Jetten weinig over. De tekst rept over ‘selectie op
op termijn buiten de EU-grenzen’. Ook in zijn vele interviews resteert weinig van Jettens urgentie van juni.

VVD, CDA en BBB dringen aan op nieuw EU-asielsysteem

VVD, CDA en BBB willen sneller werk maken van een nieuw asielsysteem. De PVV doet alsof Nederland niet in de EU zit en wil de gewenste asielstop zelf regelen.

De andere partijen verwachten veel heil van het Asiel- en Migratiepact. Het moet op 12 juni ingaan, maar dat zou weleens anders kunnen uitpakken. Veel landen, ook Nederland, hebben de bijbehorende regels nog niet ingevoerd.

Naar verwachting willen noordelijke landen voor de afgesproken afkoopsom van 20.000 euro per asielzoeker regelen dat zuidelijke landen die migranten zelf houden.

Nederland maakt zich belachelijk bij een nieuwe kabinetsval over asiel

Helaas leert de ervaring dat asiel een thema is dat voor kiezers zwaar weegt, maar waarmee politici amper vooruitgang boeken.

Een nieuw kabinet zal dat toch echt moeten doen, want met nóg een kabinet dat sneuvelt over asiel maakt Nederland zich in een tijd van geopolitieke aardverschuivingen volstrekt belachelijk.

Verdere verdieping: Wat willen de partijen concreet met asiel en migratie?

Bron: Verkiezingsprogramma's politieke partijen

De PVV wil een asielstop en wil in Brussel via veto’s of het weigeren van ‘de te hoge Nederlandse bijdrage aan de EU-begroting’ een opt-out, uitzondering, op asiel en immigratie afdwingen.

Ook wil de partij af van verdragen die een strenger beleid in de weg staan, zoals het VN-Vluchtelingenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het leger moet de grenzen controleren om te voorkomen dat asielzoekers het land in komen.

De VVD wil de asielinstroom fors terugdringen en meer grip op migratie door arbeids- en studiemigratie en gezinshereniging strenger te reguleren.
Europa moet van de VVD medewerking tonen. Een opt‑out op de Europese regels behoort voor de liberalen tot de mogelijkheden.

Delen van de vleessector zijn niet toekomstbestendig

NSC maakt zich het sterkst voor de aanpak van arbeidsmigratie door eisen te stellen aan uitzendbureaus, zodat zij geen misbruik meer kunnen maken van buitenlandse arbeidskrachten.

Ook zijn niet alle sectoren toekomstbestendig. ‘Een sector die alleen overeind blijft dankzij lage lonen en slechte werkomstandigheden – zoals delen van de vleessector – is dat niet. We gaan ook naar het Engels voorbeeld een werkgeversheffing invoeren,’ aldus de partij van Eddy van Hijum.

SGP wil bescherming voor vervolgde christenen, FVD pleit voor asielstop

Asielzoekers die in eigen land voor hun leven vrezen, in het bijzonder vervolgde christenen, moeten van de SGP kunnen rekenen op goede opvang in Nederland.

Migranten die niet in Nederland mogen blijven, keren zo snel mogelijk terug naar het land van herkomst.

Forum voor Democratie (FVD) wil een asielstop met onmiddellijke ontmanteling van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Helemaal van asielzoekers af wil de partij blijkbaar niet, want nieuwe asielaanvragen ‘moeten alleen nog mogelijk zijn via Nederlandse consulaten in conflictregio’s’.

Verder lezen: Meer over asiel en migratie