Meer bestaanszekerheid? Ontkoppel AOW van het minimumloon

26 februari 2024Leestijd: 2 minuten
Gepensioneerden aan de Nieuwe Maas. Foto: Hans van Rhoon/HH/ANP

Het minimumloon is fors gestegen. Op zich een goede zaak, schrijft Adriaen Luijks. Maar door de koppeling met de AOW is de verhoging kostbaar en profiteert de rijkste groep – ouderen – het meest.

Op 1 januari ging het bruto wettelijk minimumloon omhoog van 1.756,20 euro naar 2317,87 euro per maand. Een verhoging van liefst 32 procent. Deze forse bruto-verhoging gaan minimumloners en uitkeringsgerechtigden zeker voelen, maar de netto-vooruitgang is beperkter. Wie het minimumloon verdient, maakt namelijk aanspraak op tal van toeslagen die door de loonstijging dalen.

Toch is het verhogen van het minimumloon een logische stap. En heeft het afbouwen van (het aantal) toeslagen een bijzonder breed draagvlak. Hoewel het niet gaat om 32 procent, gaan mensen aan de onderkant er daadwerkelijk op vooruit.

Goede timing

Maar er zijn zorgen. Neemt door het verhogen van de laagste lonen de werkloosheid toe? Afgaande op de huidige arbeidsmarkt lijkt er geen probleem. Sterker: waar de ene werkgever misschien niet 13,27 euro per uur kan betalen, staan andere werkgevers te springen om personeel. Zo komt er personeel vrij voor bedrijven die meer waarde toevoegen.

Dat mensen die voltijds werken nog altijd afhankelijk zijn van toeslagen, duidt er eerder op dat het minimumloon nu te laag is in plaats van te hoog. Een laag loon aanvullen met toeslagen lijkt vooral logisch als er een overschot aan personeel beschikbaar is, maar niet in de huidige arbeidsmarkt.

Weinig gericht

Door de verhoging stijgen de uitkeringen, maar dalen de toeslagen. De kosten lijken hierdoor beperkt. Ware het niet dat ook de AOW is gekoppeld aan het minimumloon, waardoor de AOW meestijgt.

Anders dan uitkeringsgerechtigden en minimumloners, hebben AOW’ers bij een stijging van het minimumloon over het algemeen niet te maken met de afbouw in toeslagen. Deze groep gaat door de de verhoging dan ook netto en in absolute zin het meeste erop vooruit, terwijl AOW’ers er gemiddeld al het beste voor staan.

Door de koppeling met de AOW is verhoging van het minimumloon kostbaar, en profiteert de gemiddeld rijkste groep het meest. Een weinig gerichte maatregel dus.

Help arme AOW’er op andere wijze

Dan maar weer de toeslagen uitbreiden in plaats van het wettelijk minimumloon verhogen? Nee. Wie staat voor bestaanszekerheid, kiest voor ontkoppeling van de AOW en het minimumloon. Voor arme ouderen, die er zeker ook zijn, is echt een betere oplossing te bedenken dan het verhogen van de AOW voor alle ouderen.