Ook in deze eeuw zullen grootmachten rivaliseren om territoriale belangen

De huidige tragedie in Oekraïne dwingt de grootmachten helaas niet tot meer terughoudendheid, schrijft Jonathan Holslag. Grootmachten zullen ook in deze eeuw rivaliseren om territoriale belangen en, ondanks nieuwe harde lessen, militaire slagkracht opbouwen.

Toen de oorlog in Oekraïne een jaar geleden losbarstte, kon ik nauwelijks bevatten waarom Rusland het risico nam om de hoofdstad Kiev aan te vallen, maar ging ik er wel van uit dat de Russen sneller terreinwinst zouden boeken. Het blijft vandaag nog steeds onbegrijpelijk hoe Moskou de ene aanvalsgolf na de andere in het spervuur van de Oekraïense verdedigers beveelt om in het beste geval enkele meters modder en puin te veroveren.

De zwakte van de Russische bevelvoering en het totale gebrek aan realiteitszin bij het bepalen van de doelen van de oorlog blijven voor mij moeilijk te vatten. Toch bevestigt dit vooral dat oorlogen zelden beheerst en rationeel zijn. Hoeveel van de grote conflicten werden de voorbije decennia niet in gang gezet vanuit overmoed en roekeloosheid? Jemen? Libië? Irak? Afghanistan? Vietnam? Laten we er ook maar niet te gemakkelijk van uitgaan dat dit zal veranderen.

Een tweede grote les daarbij is dat technologie niet allesbepalend is. Jazeker, de superieure westerse wapens, inlichtingen en communicatie stonden Oekraïne toe om de Russen terug te slaan, maar in Oekraïne zien we toch vooral een samenloop van spitstechnologie en brutale, primitieve oorlogvoering, levensverslindende gruwel die al aan honderdduizenden mensen het leven kostte.