Waarom zou je nog naar de universiteit gaan?

Naar de universiteit was altijd het hoogste dat je op educatief gebied kon bereiken. Iets bijzonders en vaak een grote stap op de ladder van de sociale stijging. Daar leerde je nieuwe dingen en kreeg je een andere blik op de wereld. Maar Liesbeth Wytzes vraagt zich af of dat nog wel zo is.

In mijn zo langzamerhand behoorlijke lange loopbaan als kleine krabbelaar heb ik heel wat mensen geïnterviewd. Dat was en is erg leuk om te doen, want iedereen heeft wel een verhaal. Er waren nogal wat mensen bij, vooral de oudere, die heel trots waren op het feit dat zij als eersten in de familie naar de universiteit waren gegaan.

Ze kwamen dan uit een eenvoudige familie, van generaties van mensen die van jongs af aan werkten, soms al vanaf hun vijftiende, zestiende jaar. Boeren, tuinders, winkeliers. En daar zat dan één zo’n ambitieuze slimmerik tussen die de tijd wél mee had, en die kon naar de universiteit.

Soms moesten er leraren aan te pas komen om de onwillige en ongelovige ouders een zetje te geven. Eenmaal op de universiteit ging er voor die mensen een nieuwe wereld open, van andere meningen, andere opvattingen waaraan zij de hunne konden toetsen. Vaak kwamen ze er anders uit dan ze erin gingen, en altijd zagen ze die periode als een enorme verrijking, soms een opstapje naar een mooie en bevredigende loopbaan. Een academische opleiding was het allerhoogste dat je op het gebied van onderwijs kon volgen.

Bijna heel Nederland gaat naar de universiteit

Ooit had je nog echte ambachtsscholen, allemaal ­afgeschaft en opgedoekt, ten faveure van de universi­teiten (zie ‘Bedrijven staan voorop, dat zal altijd zo blijven’). Hoogopgeleid moest je zijn, dan kwam je er.