Energiewende: mislukking plus waarschuwing

De door velen bejubelde Duitse variant van de energietransitie – de Energiewende – is mislukt. Duitsland heeft bijna de hoogste CO2-uitstoot van de EU en de hoogste stroomprijs in de wereld. Ook leidde het tot desastreuze gevolgen voor de industrie, die het land aan het verlaten is. De eerste tekenen dat er iets dergelijks in Nederland gebeurt, zijn al zichtbaar, schrijft Simon Rozendaal.

Een decennium geleden was ik met een groep journalisten in Berlijn om over de Energiewende te leren. Een memorabel bezoek. Niet alleen vanwege Berlijn (wat een leuke stad toch) maar ook door de Duitse trots over hun unieke energietransitie. De Nederlandse journalisten waren vol lof. Op één na. ‘Dit is onze collega van Elsevier,’ zei de correspondent van NRC Handelsblad tijdens een diner. ‘Hij is tegen windmolens.’ Gegniffel alom.

Inmiddels wordt met de dag duidelijker dat de Energiewende niet alleen is mislukt, maar ronduit desastreuze gevolgen heeft. De Duitse journalist Alexander Wendt schreef er een boek over (Der Grüne Blackout) en bracht in Baarn tijdens een symposium in herinnering wat ook alweer de belangrijkste doelen waren bij aanvang: betaalbare elektriciteit en een lagere CO2-uitstoot.

Wendt: ‘We hebben nu na Polen de hoogste CO2-uitstoot van de Europese Unie en de duurste stroom ter wereld.’ De stroomprijs is ruim twee keer zo hoog als vóór de Energiewende. Wind en zon lijken voortdurend goedkoper te worden (soms is de stroom enkele uren gratis, soms is de prijs zelfs ‘negatief’) maar de ‘systeemkosten’ – voor de elektriciteitsnetten – rijzen de pan uit. ‘Duitsland heeft zich volledig verkeken op zowel de enorme subsidies voor zon en wind als op de systeemkosten.’