Maandag 17 en dinsdag 18 januari verblijft staatssecretaris voor Mijnbouw Hans Vijlbrief (D66) in Groningen. De provincie is woedend op het kabinet wegens het besluit om extra gas te winnen en de rommelige verdeling van een subsidiepot voor het versterken van huizen. Afgelopen zaterdag gingen duizenden Groningers de straat op om te protesteren.
Op het programma van Vijlbrief staan de nodige gesprekken. De kersverse staatssecretaris gaat praten met bewoners, bestuurders en belangengroepen in het bevingsgebied. Hij gaat onder meer langs bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen en de Nationaal Coördinator Groningen.
Lees ook: Woede in Groningen nam afgelopen weken toe
Vijlbrief wil ‘vooral in rust het gesprek met bewoners en bestuurders aan kunnen gaan en zich een goed beeld kunnen vormen van de bevingsproblematiek,’ zegt de woordvoerder van de bewindsman tegen persbureau ANP. In Groningen zal Vijlbrief de nodige boze mensen tegenover zich vinden.
De woede van de Groningers bouwde de afgelopen weken flink op. Toenmalig minister van Economische Zaken, Stef Blok (VVD), maakte begin januari bekend dat extra gaswinning noodzakelijk was. Onder meer contractverplichtingen aan Duitsland en de vertraagde bouw van een stikstoffabriek zorgen ervoor dat dit jaar maximaal 7,6 miljard kubieke meter gas wordt opgepompt. Eerder ging het kabinet van 3,9 miljard kuub gas uit.
Europa kampt met gastekort
Veel Europese landen kampen met een gastekort. De totale Europese gasvoorraden zijn voor minder dan de helft gevuld, in Nederland slechts met 32 procent, terwijl de winter pas net begonnen is. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IAE) levert Rusland te weinig gas, maar dat land weerspreekt de beschuldigingen.
Na het besluit van Blok volgde afgelopen week een mensonterend tafereel. Een subsidiepot van 220 miljoen euro werd onder inwoners verdeeld om huizen te versterken en verduurzamen. Maximaal 10.000 euro subsidie per persoon was gereserveerd. Een digitale en fysieke run op de subsidies ontstond, omdat niet genoeg geld was iedereen te compenseren.
Chaotische verdeling van subsidies leidt tot protest
Binnen één dag was de subsidiepot leeg, 25.000 mensen visten achter het net. Het kabinet besloot daarop om de subsidiepot te vullen met nog eens 250 miljoen euro. Staatssecretaris Vijlbrief zei daarover de gang van zaken te betreuren. ‘Het is voor al die Groningers die zonder resultaat urenlang in de rij hebben gestaan – letterlijk in de kou buiten of digitaal – niet meer dan terecht dat ook zij de aanvraag kunnen doen.’
In de stad Groningen gingen zaterdag zo’n 8.000 tot 10.000 mensen de straat op om te protesteren tegen de gaswinning en slechte verdeling van de subsidiepot. Op borden en spandoeken van de betogers stonden teksten als ‘Genoeg is genoeg’ en ‘Veenbrand is onblusbaar, respect is onbetaalbaar’. Langs de route toeterden tractors als steunbetuiging naar de demonstranten.
De protestactie was georganiseerd onder de leus ‘respect voor Groningen’ door de Groninger Bodem Beweging (GBB), het Groninger Gasberaad, voormalig nachtburgemeester Chris Garrit en SP-Kamerlid Sandra Beckerman.