Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brengen komende week een staatsbezoek aan Indonesië. Officiële excuses voor het koloniale verleden in Nederlands-Indië komen er waarschijnlijk niet. Je kunt wel over alles en jegens iedereen als regering je excuses aanbieden, maar dat brengt ons niet veel verder, schrijft Philip van Tijn.
In 1995 bracht koningin Beatrix een staatsbezoek aan Indonesië. Het was haar eerste staatsbezoek aan dat land en het tweede van een Nederlands staatshoofd. Bovendien op een bijzonder moment: formeel is Indonesië in 1949 onafhankelijk geworden (met een handtekeningenritueel op het Paleis op de Dam), maar de Indonesiërs zelf beschouwen 17 augustus 1945 als Onafhankelijkheidsdag, de dag dat Soekarno zijn ‘Proklamasi’ de wereld in stuurde. Dus precies 50 jaar eerder.
Volgende week brengen Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima een staatsbezoek aan de Republiek Indonesië. Zij bezoeken de steden Jakarta en Yogyakarta op Java en de eilanden Kalimantan en Sumatra. Het volledige programma: https://t.co/WJxlv6rp0p #NLIndonesia pic.twitter.com/rGGoXdZpwX
— Koninklijk Huis (@koninklijkhuis) March 5, 2020
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Philip van Tijn
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks een blog over de actualiteit.
Wat wij deden, was weer eens een Hollandse oplossing, halverwege. De Koningin ging wel in 1995 en niet in 1999, maar was er niet op de dag zelf; zij arriveerde op 20 augustus, toen Jakarta net weer helemaal was schoongepoetst van de restanten van alle feestelijkheden. Mosterd na de maaltijd, al klinkt dat wat oneerbiedig. Dat is een oplossing waarmee je niemand blij maakt. Ik begreep destijds dat Beatrix zelf wel op 17 augustus had willen gaan, maar dat ‘deskundigen’ en politici dat dringend hadden ontraden.
De Indonesische gastheren namen subtiel wraak; ze lieten sommige onderdelen van het bezoek in het honderd lopen. Ik was er getuige van toen ik een stoetje auto’s met de auto van ons staatshoofd in het midden op de zesbaansweg zag rijden richting de erebegraafplaats, terwijl in tegengestelde richting het stoetje auto’s met onze minister van Buitenlandse Zaken reed.
Koningin Beatrix was in 1995 ‘droevig’
Over wat koningin Beatrix wel en niet zou moeten zeggen aan het staatsdiner is ook het nodige te doen geweest. Uiteindelijk kwam de tekst dat zij ‘droevig’ was dat ‘zovelen in de strijd waren omgekomen’. En met ‘de strijd’ is bedoeld de onafhankelijkheidsstrijd die in feite woedde van 1945 tot 1949. Die ging gepaard met ongekende wreedheden aan beide kanten en die ook aan beide kanten tienduizenden — zo niet veel meer — mensen het leven heeft gekost.
In de Speciale Editie Ons Indië (2009) brengt de redactie van Elsevier Weekblad de koloniale tijd en de koloniale erfenis helder in beeld. Bestel de Speciale Editie in onze webshop
Officiële excuses zijn van Nederlandse kant nooit gekomen. En het is onwaarschijnlijk dat Beatrix’ zoon, de huidige Koning, dat wel zou doen als hij komende week een staatsbezoek aan Indonesië brengt. Daarom, denk ik, heeft Indonesië het rituele staatsbanket niet in het programma opgenomen; dat betekent dat er überhaupt geen (tafel)redes zijn. Voor zover ik de Indonesiërs ken, is dat niet uit boosheid, maar om de Nederlanders uit een netelig probleem te bevrijden. Hoffelijkheid dus en dat hebben ‘ze’ in die driehonderd jaar zeker niet van ons geleerd.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?