Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd advies aan iemand in het nieuws. Deze week aan CDA-lijsttrekker Wopke Hoekstra. Nieuws maken met een versobering van de WW: stoer. Maar leg dat dan goed uit, zonder woorden als ‘levensgeluk’.
Onno Aerden
Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden (1967) geeft wekelijks ongevraagd communicatie-advies aan iemand die de publiciteit haalde.
Het is campagnetijd en dan geldt een onuitgesproken communicatiewet: er is elke dag wel ergens ophef over, het meeste wordt politici niet lang nagedragen. Uw uitglijder op het ijs van Thialf, een paar weken terug, is een rimpeltje in de categorie ‘dure jurk van Sigrid Kaag’ en ‘Rutte wil een kerncentrale in Groningen’.
Campagne gaat om positie innemen
Deze week ging het zowaar om de inhoud. In het AD bepleitte u dat de maximale duur van de WW van twee naar één jaar zou moeten gaan. Oud nieuws voor wie tussen de regels had gelezen van het CDA-verkiezingsprogramma, maar uit uw mond, vlak voor onze gang naar de stembus, ineens groot nieuws.
Wat we er ook van mogen vinden (Kamerbreed kwam er vrijwel meteen een storm van kritiek over u heen): híer gaat de campagne om. Standpunten uitventen, positie innemen.
Aanbevelingen Borstlap vertaalt door programmacommissie
De kritiek van de oppositie gaat voorbij aan het feit dat de arbeidsmarkt van het slot moet, een helder advies van de Commissie-Borstlap begin dit jaar. Het rapport ‘In wat voor land willen wij werken?’ is, op pagina 13, duidelijk: ‘De voorzieningen om mensen te helpen deel te nemen aan de arbeidsmarkt werken onvoldoende; de verblijfsduur in uitkeringen is, algemeen gesproken, te lang. Het nieuwe stelsel zal langdurige uitval krachtig moeten tegengegaan.’
Uw collega-minister Wouter Koolmees (van hetzelfde D66 dat nu moord en brand schreeuwt over uw voorstel) noemde de analyse ‘evenwichtig’. Het ontbreken van een groot, samenhangend uitvoeringsplan maakte de analyse ‘niet minder overtuigend, niet minder dwingend en niet minder fundamenteel’.
Welnu. Uw programmacommissie heeft niets anders gedaan dan de aanbevelingen van die commissie vertalen in beleid. Bij de NOS lichtte u nog toe dat het voorstel een besparing van 600 miljoen oplevert (zal wel, denken we dan) en dat het voorgestelde jaartje WW financieel prettiger uitpakt dan het eerste van de twee werkloze jaren nu (en dat is aangenaam concreet).
Stichtelijke praat
Het is alleen een gemiste kans dat u deze pijnlijke boodschap niet aan het falen van uitvoeringsinstanties heeft gekoppeld. Dát staat iedereen nog helder voor de geest, dáár heeft ook Mark Rutte (VVD) fouten gemaakt. Een sobere WW past in een helder, compact stelsel van uitkeringen en toeslagen.
Dat is een betere motivatie dan uw tenenkrommende: ‘Je houdt er levensgeluk aan over.’ Ga dat straks maar uitleggen aan iedereen die zijn of haar baan kwijtraakt als de steunmaatregelen van de demissionaire minister van Financiën Hoekstra aflopen.
Suggestie: houd het bij de inhoud, houd koers en beken kleur. Ingrijpen in het amorfe stelsel van uitkeringen en toeslagen: mits zorgvuldig en consequent aangepakt en uitgelegd, kan niemand daar meer tegen zijn. En daarbij kan een versobering van de WW horen. Maar vermijd stichtelijke praat over levensgeluk – daar gaat u niet over.