Houd die oudjes maar liever uit de buurt

Oud worden in de westerse, ‘beschaafde’ wereld is bepaald geen pretje. Hoe ouder je wordt, hoe onopvallender je bent. Op straat kijken mensen dwars door je heen, ze gaan niet opzij als je eraan komt, je bent een schim geworden. Of ze geven je een grote bek: ‘ouwe trut’ bestaat wel, ‘jonge trut’ niet. In diverse rubrieken van lezersbrieven staat de leeftijd vermeld als het om een heel jong mens gaat: Keesje van 11 kan al schrijven en heeft een mening! Of als het om een oud mens gaat: opoe van 80 kan nog schrijven en heeft een mening! Je weet gewoon niet wat wonderlijker is.

Nu zit je met vijftig al in die groep ongelukkigen

Het valt op dat de leeftijd waarop een mens als ‘oudere’ wordt gezien, steeds verder naar beneden zakt: nu zit je met vijftig al in die groep ongelukkigen, en zie maar dat je eruit komt. Niet dus. Zelfs in deze tijd van personeelsschaarste worden er eerder mensen uit verre landen gehaald om in de leegte te voorzien, in plaats van het potentieel aan oudere werklustigen aan te spreken. Alles beter dan een grijsaard op kantoor.

Tijdens de diverse lockdowns vanwege corona kwam het leeftijdsaspect ook steeds weer terug: oude mensen werden gezien als overbodig, nutteloos, omschreven als ‘dor hout’, dat beter kon worden weggekapt. Oude kwetsbare mensen (en zijn niet alle oude mensen kwetsbaar?) moesten maar worden bijeengeveegd als dieren in een kraal, om uit de loop der jeugdigen te blijven. Zij werden dan beschermd tegen ziekte en dood, en de jeugd kon ongehinderd zijn gang gaan, in deeltijd werken en naar festivals. Dat was nog eens een win-win-idee! Alsof jonge mensen niet oud worden.

Unieke ervaring

Dat mensen van een zekere leeftijd over unieke ervaring beschikken, blijkt uit bijna elk interview in de Volkskrant met een reeks honderdjarigen. Allemaal zijn ze optimistisch, levenslustig, vrolijk, vaak wijs. De meneer die tijdens de oorlog in een strafkamp zat, daarna een voettocht van honderden kilometers naar huis maakte en zegt dat hij zich bij aankomst een stuk beter voelde nadat hij schone kleren had aangetrokken. Wat een held! De van oorsprong Hongaarse die op haar zeventiende van haar ouders moest trouwen met een klant van hun stomerij die klachten had. Haar mening werd niet gevraagd. Was ze boos? ‘Haha, helemaal niet!’ Zo is elk gesprek met deze oude mensen niet alleen een groot plezier om te lezen, het is ook leerzaam om te zien hoe sterk en weerbaar ze zijn. Niet zeuren en niet klagen, ook al heeft het leven ze vaak harde klappen gegeven.